Deze tekst is een onofficiële vertaling van de GNU Free Documentation License (vrije-documentatielicentie van GNU) naar het Nederlands. Ze werd niet gepubliceerd door de Free Software Foundation (Stichting voor vrije software) en legt voor documentatie die de GNU FDL gebruikt, de bepalingen voor de verdeling niet wettig vast --enkel de oorspronkelijke Engelse tekst van de GNU FDL doet dat. We hopen echter dat deze vertaling Nederlandstaligen zal helpen de GNU FDL beter te begrijpen.

This is an unofficial translation of the GNU Free Documentation License into Dutch. It was not published by the Free Software Foundation, and does not legally state the distribution terms for documentation that uses the GNU FDL--only the original English text of the GNU FDL does that. However, we hope that this translation will help Dutch speakers understand the GNU FDL better.

		GNU vrije-documentatielicentie
		   Versie 1.1, maart 2000

 Copyright (C) 2000  Free Software Foundation, Inc.
     59 Temple Place, Suite 330, Boston, MA  02111-1307  USA
 Iedereen mag woordelijke kopieën van dit licentiedocument kopiëren en
 verdelen, maar het mag niet gewijzigd worden.


0. Voorwoord

De bedoeling van deze licentie is om een handboek, tekstboek, of ander
geschreven document "vrij" te maken in de betekenis van "vrijheid" [1]:
om voor iedereen de daadwerkelijke vrijheid te verzekeren om het te
kopiëren en te herverdelen.  Ten tweede vrijwaart deze licentie voor
de auteur en de uitgeven een manier om erkenning voor hun werk te
krijgen, zonder verantwoordelijk te worden gesteld voor wijzigingen
aangebracht door anderen.

Deze licentie is een soort van "copyleft" [2], wat betekent dat werken
afgeleid van het document zelf ook vrij moeten zijn in dezelfde
betekenis.  Ze vult de GNU algemene publieke licentie aan, die een
copyleft licentie is ontworpen voor vrije software.

We hebben deze licentie ontworpen om het voor handboeken voor vrije
software te gebruiken, omdat vrije software vrije documentatie nodig
heeft: een vrij programma hoort te komen met handboeken die dezelfde
vrijheden toelaten als de software.  Maar deze licentie is niet
beperkt tot softwarehandboeken; het kan worden gebruikt voor ieder
tekstwerk, onafgezien van het onderwerp of of het gepubliceerd is als
een gedrukt boek.  We bevelen deze licentie hoofdzakelijk aan voor
werken voor onderricht- of referentiedoeleinden.

1. TOEPASSELIJKHEID EN DEFINITIES

Deze licentie is van toepassing op elk handboek of ander werk dat een
bericht bevat dat door de copyright-eigenaar toegevoegd werd, en dat
verklaart dat het document kan verdeeld worden onder de bepalingen van
deze licentie.  Het "Document" in de rest van de tekst verwijst naar
elk dergelijk handboek of werk.  Iedereen kan een gelicentieerde zijn,
en wordt aangesproken met "u".

Een "gewijzigde versie" van het Document betekent ieder werk dat het
Document of een deel ervan bevat, zij het woordelijk gekopieerd of met
wijzigingen en/of vertaald in een andere taal.

Een "secondaire paragraaf" is een met name vernoemd aanhangsel of een
beginmaterie sectie van het Document dat het uitsluitend heeft over de
relatie van de uitgevers of auteurs van het Document tot het algemene
onderwerp van het Document (of tot een onderwerp dat ermee te maken
heeft).  (Bij voorbeeld, als het Document gedeeltelijk een
wiskundeschoolboek is, is het mogelijk dat de secondaire paragraaf het
niet over wiskunde heeft.)  De relatie kan een historische band zijn
met het onderwerp of met dingen die er iets mee te maken hebben, of
een wettelijke, commerciële, filosofische, ethische of politieke
positie met betrekking ertoe.

De "invariante paragrafen" zijn zekere secondaire paragrafen waarvan
de titels aangeduid zijn als titels van invariante paragrafen in het
bericht dat zegt dat het Document vrijgegeven is onder deze licentie.

De "omslagteksten" zijn zekere korte tekstpassages die, als
vooromslag- of achteromslagteksten, opgesomd worden in het bericht dat
zegt dat het Document vrijgegeven is onder deze licentie.

Een "doorzichtige" kopie van het Document betekent een automatisch
leesbare kopie, voorgesteld in een vorm waarvan de specificatie
beschikbaar is voor het algemene publiek, waarvan de inhoud
onmiddellijk en eenvoudig bekeken en gewijzigd kan worden met algemene
teksteditors of (voor afbeeldingen samengesteld uit pixels) algemene
schilderprogramma's of (voor tekeningen) een of andere wijd verbreid
tekenprogramma, en dat geschikt is voor invoer in tekstformateerders
of voor automatische vertaling naar een verscheidenheid van vormen
geschikt voor invoer naar tekstformateerders.  Een kopie die gemaakt
is in een overigens doorzichtige vorm waarvan de markering bedoeld is
om latere wijzigingen door lezers te dwarsbomen of te ontmoedigen, is
niet doorzichtig.  Een kopie die niet doorzichtig is wordt
"ondoorzichtig" genoemd.

Voorbeelden van vormen geschikt voor doorzichtige kopieën zijn onder
andere platte ASCII tekst zonder markering, Texinfo-invoerformaat,
LaTeX invoerformaat, SGML of XML met een openbaar beschikbare DTD, en
eenvoudige HTML die conform is met de standaard en bedoeld voor
aanpassing door mensen.  Ondoorzichtige vormen zijn onder andere
PostScript, PDF, private vormen die enkel met private tekstverwerkers
kunnen gelezen en gewijzigd worden, SGML of XML waarvoor de DTD en/of
de verwerkingsprogramma's niet algemeen beschikbaar zijn, en de HTML
die door sommige tekstverwerkers wordt geproduceerd enkel voor
uitvoer.

De "titelpagina" betekent, bij een gedrukt boek, de titelpagina zelf,
plus volgende bladzijden die nodig zijn om het materiaal dat deze
licentie vereist leesbaar op de titelpagina te tonen.  Voor werken in
vormen die geen titelpagina op zich hebben, betekent "titelpagina" de
tekst bij het meest prominente voorkomen van de titel van het werk,
vóór het begin van de eigenlijke tekst.

2. WOORDELIJK KOPIËREN

U mag het Document in om het even welk medium kopiëren en verdelen,
zij het commercieel of niet-commercieel, op voorwaarde dat deze
licentie, de copyright-berichten, en het licentiebericht dat duidelijk
maakt dat deze licentie van toepassing is op het Document, in alle
kopieën herhaald worden, and dat u helemaal geen andere voorwaarden
toevoegt afgezien van die in deze licentie.  U mag geen technische
maatregelen gebruiken om het lezen of verder kopiëren van de kopies
die u maakt of verdeelt te hinderen of te controleren.  U mag echter
een compensatie ontvangen in ruil voor kopieën.  Als u een voldoende
grote hoeveelheid kopies verdeelt, bent u ook verplicht de voorwaarden
in paragraaf 3 te volgen.

U mag ook kopieën uitlenen onder dezelfde voorwaarden als hierboven
vermeld, en u mag kopieën openbaar tentoon stellen.

3. KOPIËREN IN GROTE HOEVEELHEDEN

Als u meer dan 100 gedrukte kopieën van het Document publiceert, en
het licentiebericht van het Document vereist omslagteksten, moet u de
kopieën in omslagen stoppen die duidelijk leesbaar al die
omslagteksten bevatten: vooromslagteksten op de vooromslag, en
achteromslagteksten op de achteromslag.  Beide omslagen moeten u ook
duidelijk leesbaar als de uitgever van deze kopieën identificeren.  De
vooromslag moet de volledige titel met voorstellen met alle woorden
van de titel even prominent en zichtbaar.  U mag bijkomend ander
materiaal op de omslagen toevoegen.  Kopiëren met veranderen die
beperkt blijven tot de omslagen, zolang ze de titel van het Document
behouden en aan deze voorwaarden voldoen, kan als woordelijk kopiëren
behandeld worden in andere opzichten.

Als de vereiste teksten voor beide omslagen te lang zijn om er
leesbaar op te passen, hoort u diegene die eerst komen op de
eigenlijke omslag te plaatsen (zoveel als er redelijk op passen), en
de rest op de onmiddellijk volgende pagina's.

Als u meer dan 100 ondoorzichtige kopieën van het Document publiceert
of verdeelt, bent u verplicht hetzij een automatisch leesbare
doorzichtige kopie bij elke ondoorzichtige kopie te voegen, hetzij in
of met elke ondoorzichtige kopie een publiek toegankelijke
computernetwerklocatie aan te geven die een volledige doorzichtige
kopie van het Document bevat, zonder toegevoegd materiaal, die het
algemene publiek dat het netwerk gebruikt anoniem en kostenloos kan
downloaden met behulp van publieke-standaard netwerkprotocollen.  Als
u voor de laatste optie kiest, bent u verplicht redelijkerwijs
voorzichtige stappen te ondernemen, wanneer u de verdeling van
ondoorzichtige kopieën in grote hoeveelheid begint, om te verzekeren
dat deze doorzichtige kopie zo toegankelijk zal blijven op de
aangegeven locatie tot minstens één jaar na de laatste keer dat u een
ondoorzichtige kopie verdeeld hebt (direct of via uw
vertegenwoordigers of handelaars) van die uitgave aan het publiek.

Er wordt gevraagd, maar niet vereist, dat u contact opneemt met de
auteurs van het Document lang genoeg voor u een groot aantal kopieën
verdeelt, om hen een kans te geven u te voorzien van een geupdate
versie van het Document.

4. WIJZIGINGEN

U mag een gewijzigde versie van het Document kopiëren en verdelen
onder de voorwaarden van paragrafen 2 en 3 hierboven, op voorwaarde
dat u de gewijzigde versie precies onder deze licentie vrijgeeft, met
de gewijzigde versie als Document.  Op deze manier licentieert u de
verdeling en wijziging van de gewijzigde versie aan wie er ook een
kopie van heeft.  Bovendien bent u verplicht het volgende te doen in
de gewijzigde versie:

A. Gebruik op de titelpagina (en op de omslagen, indien dat van
   toepassing is) een titel die verschilt van die van het Document, en
   van die van vorige versies (die zouden moeten, als die er zijn,
   opgesomd worden in de Geschiedenis-paragraaf van het Document).  U
   mag dezelfde titel gebruiken als een vorige versie indien de
   oorspronkelijke uitgever van die versie daarvoor toelating geeft.
B. Geef op de titelpagina als auteurs een of meerdere personen of
   entiteiten [3] aan die verantwoordelijk zijn voor het auteurschap
   van de wijzigingen in de gewijzigde versie, samen met tenminste
   vijf van de hoofdauteurs van het Document (all zijn hoofdauteurs
   als er minder dan vijf zijn).
C. Geef op de titelpagina de naam van de uitgever van de gewijzigde
   versie als de uitgever.
D. Behoud alle copyright-berichten van het Document.
E. Voeg een gepast copyright-bericht voor uw wijzigingen onmiddellijk
   achter de andere copyright-berichten.
F. Voeg, onmiddellijk na de copyright-berichten, een licentiebericht
   toe dat de publieke toelating geeft om de gewijzigde versie te
   gebruiken onder de bepalingen van deze licentie, in de vorm die
   getoond is hieronder in het Addendum.
G. Behoud in dat licentiebericht de volledige lijsten van invariante
   paragrafen en vereiste omslagteksten die gegeven zijn in het
   licentiebericht van het Document.
H. Voeg een ongewijzigde kopie van deze licentie toe.
I. Behoud de paragraaf met de titel "Geschiedenis", en zijn titel, en
   voeg een item eraan toe die tenminste titel, jaar, nieuwe auteurs,
   en uitgever van de gewijzigde versie geeft, als aangeduid op de
   titelpagina.  Als er geen paragraaf "Geschiedenis" is in het
   Document, maakt u er een die titel geeft, jaar, auteurs en uitgever
   van het Document geeft als aangeduid op de titelpagina, en voeg er
   dan een item aan toe dat de gewijzigde versie beschrijft als
   aangeduid in de vorige zin.
J. Behoud de netwerklocatie, indien van toepassing, die in het
   Document wordt gegeven voor publieke toegang tot een doorzichtige
   kopie van het Document, alsook de netwerklocaties gegeven in het
   document voor voorgaande versies waarop het gebaseerd was.  Ze
   kunnen in een "Geschiedenis" paragraaf worden geplaatst.  U kunt
   een netwerklocatie weglaten voor een werk dat gepubliceerd werd
   tenminste vier jaar voor het Document zelf, of als de
   oorspronkelijke uitgever van de versie waar het naar verwijst de
   toestemming geeft.
K. Behoud in iedere sectie met de titel "Verantwoording" of
   "Opdrachten", de titel van de paragraaf, en behoud in de paragraaf
   de eigenlijke inhoud en toon van elk van de verantwoordingen van de
   medewerkers en/of opdrachten.
L. Behoud alle invariante paragrafen van het Document, met
   ongewijzigde tekst en titels.  Paragraafnummers or hun equivalent
   worden niet als deel beschouwd van de paragraaftitels.
M. Verwijder paragrafen met de titel "Onderschrijvingen".  Dergelijke
   paragrafen mogen niet in de gewijzigde versie gevoegd worden.
N. Paragraaftitels mogen niet veranderd worden tot "Onderschrijvingen"
   of zodat ze, wat de titel betreft, samenvallen met een invariante
   paragraaf.
 
Als de gewijzigde versie nieuwe beginmateriesecties bevat of
aanhangsels die als secondaire paragrafen tellen, en geen materiaal
gekopieerd van het Document, mag u naar keuze sommige of alle
paragrafen als invariant betitelen.  Om dit te doen, voegt u hun
titels aan de lijst van invariante paragrafen in het licentiebericht
van gewijzigde versie toe.  Deze titels moeten verschillend zijn van
alle andere paragraaftitels.

U kunt een paragraaf met de titel "Onderschrijvingen" toevoegen, op
voorwaarde dat het niets dan onderschrijvingen voor uw gewijzigde
versie bevat door diverse partijen -- bij voorbeeld, verklaringen van
peer review of dat de tekst goedgekeurd is door een organisatie als de
gezaghebbende definitie van een standaard.

U kunt een passage van hoogstens vijf woorden als vooromslagtekst
toevoegen, en een passage van hoogstens 25 woorden als
achteromslagtekst, aan het einde van de lijst van omslagteksten in de
gewijzigde versie.  Enkel één passage van de vooromslagtekst en één
van de achteromslagtekst kan toegevoegd worden door (of door afspraken
gemaakt door) een entiteit.  Als het document al een omslagtekst bevat
voor dezelfde omslag, eerder door u of door afspraak gemaakt door
dezelfde entiteit in wier naam u handelt, kunt u geen andere
toevoegen; maar u mag de oude vervangen, op uitdrukkelijke toelating
van de vorige uitgever die de oude toevoegde.

De auteur(s) en uitgever(s) van het Document geven met deze licentie
niet de toelating om hun naam te gebruiken voor publiciteit voor om
het even welke gewijzigde versie, om dergelijke versie te
onderschrijven of hun onderschrijving ervan te impliceren.

5. DOCUMENTEN COMBINEREN

U mag het Document met andere documenten combineren die onder deze
licentie zijn vrijgegeven, onder de bepalingen gedefinieerd in
paragraaf 4 hierboven voor gewijzigde versie, op voorwaarde dat u in
de combinatie alle invariante paragrafen van alle oorspronkelijke
documenten toevoegt, ongewijzigd, en ze alle als invariante paragrafen
van uw gecombineerd werk opsomt in zijn licentiebericht.

Het gecombineerde werk hoeft slechts één kopie van deze licentie te
bevatten, en meerdere identieke invariante paragrafen kunnen door een
enkele kopie worden vervangen.  Als er meerdere invariante secties
zijn met dezelfde naam maar met een verschillende inhoud, maakt u de
titel van elke dergelijke paragraaf uniek door op het einde ervan,
tussen haakjes, de naam van de oorspronkelijke auteur of uitgever van
die paragraaf toe te voegen, indien gekend, of anders een uniek
nummer.  Maak dezelfde aanpassing aan de titels in de lijst van de
invariante paragrafen in het licentiebericht van het gecombineerde
werk.

In de combinatie bent u verplicht paragrafen met de titels
"Geschiedenis" (History) in de verschillende oorspronkelijke
documenten samen te brengen in één paragraaf met de titel
"Geschiedenis"; op dezelfde manier combineert u paragrafen getiteld
"Verantwoording" (Acknowledgements), en paragrafen met de titel "Opdrachten"
(Dedications).  U bent verplicht alle paragrafen met de titel
"Onderschrijvingen" (Endorsements) te verwijderen.

6. VERZAMELINGEN VAN DOCUMENTEN

U mag een verzameling maken die bestaat uit het Document en andere
documenten die onder deze licentie werden vrijgegeven, en de
afzonderlijke kopieën van deze licentie in de verschillende documenten
vervangen door een enkele kopie die bij de verzameling wordt gevoegd, op
voorwaarde dat u de regels van deze licentie met betrekking tot het
woordelijk kopiëren van elk van de documenten in alle andere opzichten
volgt.

U mag een enkel document uit een dergelijke verzameling halen, en het
afzonderlijk verdelen onder deze licentie, op voorwaarde dat u een
kopie van deze licentie bij het uitgetrokken document voegt, and deze
licentie in alle andere opzichten met betrekking tot het woordelijk
kopiëren van dat document volgt.

7. AGGREGATIE MET ONAFHANKELIJKE WERKEN

Een compilatie van het Document of ervan afgeleide documenten met
andere afzonderlijke en onafhankelijke documenten of werk, in of op
een opslagvolume of verdelingsmedium geldt niet als een gewijzigde
versie van het Document, op voorwaarde dat geen aanspraak op copyright
gemaakt wordt voor de compilatie.  Een dergelijke compilatie wordt een
"aggregatie" genoemd en deze licentie is niet van toepassing op de
andere op zichzelf staande werken die op een dergelijke manier
gecompileerd zijn met het Document, omdat ze op een dergelijke manier
gecompileerd zijn, als ze niet zelf werken zijn afgeleid van het
Document.

Als de omslagtekst-voorwaarde van paragraaf 3 van toepassing is op
deze kopieën van het Document, dan, als het Document korter is dan een
vierde van de gehele aggregatie, kan de omslagtekst van het Document
op de omslag worden geplaatst dat het Document enkel in de aggregatie
omgeeft.  In het andere geval moeten ze verschijnen op omslagen rond
de gehele tekst.

8. VERTALING

Vertaling wordt als een soort verandering beschouwd, dus mag u
vertalingen van het Document verdelen volgens de voorwaarden van
paragraaf 4.  Invariante paragrafen vervangen door vertalingen vereist
bijzondere toelating van de copyright-eigenaars, maar u mag
vertalingen van enkele of alle invariante paragrafen bij de
oorspronkelijke versies van deze invariante paragrafen voegen.  U mag
een vertaling van de licentie bijsluiten op voorwaarde dat u de
oorspronkelijke Engelse versie van deze licentie erbij voegt.  In het
geval van een verschil tussen de vertaling en de Engelse versie van
deze licentie zal de Engelse versie voorrang krijgen.

9. BEËINDIGING

U mag het Document niet kopiëren, wijzigen, onderlicentiëren of
verdelen behalve als uitdrukkelijk onder deze licentie is voorzien.
Elke andere poging om het Document te kopiëren, wijzigen
onderlicentiëren of verdelen is loos, en zal automatisch uw rechten
onder deze licentie beëindigen.  Van derden echter die onder deze
licentie kopieën, of rechten, van u hebben ontvangen, zullen de
licenties niet beëindigd worden zolang zij in volledige overeenkomst
met de licentie blijven.

10. TOEKOMSTIGE HERZIENINGEN VAN DEZE LICENTIE

De Free Software Foundation kan soms nieuwe, herziene versies van de
GNU Vrije-documentatielicentie publiceren.  Zulke nieuwe versies
zullen gelijkaardig zijn naar de geest van de huidige versie, maar
kunnen in details verschillen om nieuwe problemen of zorgen aan te
spreken.  Zie http://www.gnu.org/copyleft/.

Aan elke versie van de licentie wordt ter onderscheid een versienummer
gegeven.  Als het Document specifieert dat een bepaalde genummerde
versie van deze licentie "of een latere versie" erop van toepassing
is, hebt u de keuze om de bepalingen en voorwaarden te volgen van die
gespecifieerde versie of van om het even welke latere versie die door
de Free Software Foundation gepubliceerd is (uitgenomen
ontwerpversies).  Als het Document geen versie van deze licentie
specifieert, mag u om het even welke versie kiezen die ooit is
gepubliceerd door de Free Software Foundation (uitgenomen
ontwerpversies).


ADDENDUM: Hoe u deze licentie voor uw documenten gebruikt

Om deze licentie in een document te gebruiken dat u hebt geschreven,
voegt u een kopie van de licentie toe aan het document en plaatst u de
volgende copyright- en licentiebericht onmiddellijk na de
titelpagina:

      Copyright (c)  JAAR  UW NAAM.
      Het is toegestaan dit document te kopiëren, te verdelen en/of te
      wijzigen onder de voorwaarden van de GNU
      vrije-documentatielicentie, versie 1.1 of een latere versie
      gepubliceerd door de Free Software Foundation; met de invariante
      paragrafen SOM DE TITELS OP, met de vooromslagteksten SOM OP, en
      met de achteromslagteksten SOM OP.  Een kopie van de licentie is
      bijgevoegd in de paragraaf "GNU vrije-documentatielicentie".

Als u geen invariante paragrafen hebt, schrijf dan "zonder invariante
paragrafen" in plaats van te zeggen welke er invariant zijn.  Als u
geen vooromslagteksten hebt, schrijf "geen vooromslagteksten" in
plaats van "vooromslagteksten SOM OP"; gelijkaardig voor
achteromslagteksten.

Als uw document aanzienlijke voorbeelden van programmacode bevat,
bevelen we u aan deze voorbeelden parallel vrij te geven onder uw
keuze van vrije-softwarelicentie, bijvoorbeeld de GNU algemene
publieke licentie, om hun gebruik in vrije software toe te laten.

-- Voetnoten
[1] "Vrij" in de zin van "vrijheid": in het Engels betekent "free"
naast "vrij" ook "gratis", en dat is hier niet bedoeld, zoals in de
tekst duidelijk wordt.
[2] "Copyleft" is gewoon een woordspeling op "copyright".  In
oorsprong heeft "right" in "copyright" natuurlijk meer te maken met de
betekenis "recht" dan met "rechts".
[3] Bedoeld zijn organisaties, bedrijven, enz. zolang ze uitgever of
auteur kunnen zijn.