KTTS"> MBROLA"> ]> Gary R. Cramblitt garycramblitt@comcast.net &Antoon.Tolboom; 2004-2005 Gary R. Cramblitt &FDLNotice; 2005-07-31 1.05.00 &ktts; - het Tekst-tot-spraak systeem van&kde; - is een plugin baseerde service die het mogelijk maakt voor elke KDE (of niet KDE) toepassing via de &DCOP; interface te laten voorlezen. &ktts; is de uitvoering van de &kde; spraakuitvoer API. KDE Toegankelijkheid tdeaccessibility TTS Spraakuitvoer KTTSD kttsmgr festival flite hadifix MBROLA freetts epos SSML &ktts; is een subsysteem binnen &kde; om spraakuitvoer (TTS) mogelijk te maken. Het geeft &kde; programmeurs een gemeenschappelijke API om TTS mogelijkheden aan hun toepassingen te geven. Het geeft ook enige aardige mogelijkheden voor de gebruiker. Eigenschappen voor de gebruiker Spreekt de inhoud van een tekst bestand Spreekt de &kde; notificatie meldingen (KNotify) Spreekt de tekst of een gedeelte van de tekst van een web pagina in &konqueror;. Spreekt een gedeelte of de gehele tekst in de &kate; tekstverwerker, ook als &kate; door een andere &kde; toepassing gestart wordt Lange tekst wordt ontleed in zinnen.De gebruiker kan teruggaan per zin of paragraaf, herhaal, pauzeren, en stop afspelen. Geluid uitgang via &arts;, ALSA, GStreamer (versie 0.8.7 of later), of aKode. Door de gebruiker te configureren filters voor het vervangen van verkeerd uitgesproken woorden, kiezen van spraak synthesizers, en transformeren van XHMTL/&XML; documenten. Eigenschappen voor de programmeur Voorrang systeem voor de schermlezeruitvoer, waarschuwingen en berichten, terwijl de reguliere tekst uitgespoken wordt Plugin gebaseerde architectuur om vele soorten spraak synthesizers en stuurprogramma's te ondersteunen Staat het genereren van spraak vanaf de commandoregel (of via shell scripts) toe door het &kde; &DCOP; programma te gebruiken Voorziet in een gemakkelijk te gebruiken interface om spraak te genereren Toepassingen hoeven geen details over het geluidsysteem te weten. In de toekomst: Voorziet in ondersteuning voor Speech-Markup-talen zoals VoiceXML, Sable, &Java; Speech Markup Language (JSML), en Speech Markup Meta language (SMML). In de toekomst: Voorziet in gelimiteerde ondersteuning voor embedded spraak markers. Asynchronisch om blokeren van het systeem te voorkomen. &ktts; bestaat uit diverse programma's kttsd De spraakuitvoer dienst van &kde;,.die een niet-grafische toepassing is, voorziet in TTS diensten voor toepassingen via &DCOP;. kttsmgr Een &GUI; toepassing om kttsd in te stellen en te besturen. kttsmgr verschijnt in het systeemvak. libkhtmlkttsdplugin Een plugin voor de webbrowser &konqueror; die het mogelijk maakt om de tekst van een web pagina of een gedeelte ervan uit te spreken. ktexteditor_kttsd Een plugin voor de tekst editor &kate; die het mogelijk maakt om de tekst van een tekst bestand of een gedeelte ervan uit te spreken. Behalve in de Bugzilla databank van &kde; (http://bugs.kde.org/ zijn er ook discussies over &ktts; in de kde-accessibility mailing lijst. Aanmelden bij https://mail.kde.org/mailman/listinfo/kde-accessibility Ontwikkelaars zijn ook te vinden in het IRC kanaal (irc.kde.org, channel #kde-accessibility). Voordat u &ktts; kunt gebruiken dient u minstens een spraak synthesizer te installeren en te kontroleren of deze werkt. Zie . Om het &ktts; systeem te beginnen, type het volgende commando in een &konsole; kttsmgr of klik op kttsmgr (Tekst-tot-spraak-beheerder) in het &kde; menu Bij de eerste keer opstarten van kttsmgr of indien er geen sprekers ingesteld zijn, zal het Sprekers scherm verschijnen. Zie . Indien u reeds tenminste een spreker ingesteld heeft zal het General scherm verschijnen. Zie . De meeste TTS-synthesizers bieden meerdere talen en stemmen aan, en ook verschillende mannelijke of vrouwelijke stemmen die zich in geluidssterkte en snelheid onderscheiden U kunt ook meerdere varianten voor een synthesizer instellen. Elke combinatie van taal, synthesizer, stem, geslacht, geluidssterkte, en snelheid wordt een spreker genoemd. U dient tenminste een spreker te configureren voordat u &ktts; kunt starten om tekst voor te lezen. Meerdere sprekers voor dezelfde synthesizer is vergelijkbaar met meerdere printopdrachten voor dezelfde printer. Waneer een toepassing tekst aan &ktts; doorgeeft kan die de attributen van de spreker die de voorkeur heeft doorgeven. Wanneer een toepassing bijvoorbeeld een Engelstalige vrouwelijke spreker wil gebruiken en u heeft een Engelstalige vrouwelijke spreker geconfigureerd zal deze gebruikt worden, zo niet dan wordt automatisch de spreker gekozen die het dichtst erbij past. Voor meer informatie zie . Wanner u op de sprekers tab in kttsmgr klikt zal het spekers scherm verschijnen. Dit scherm verschijnt ook automatisch wanneer u kttsmgr opstart en er geen sprekers geconfigureerd zijn. De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Sprekers). De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Sprekers) Klik om een nieuwe spreker toe te voegen. Alle reeds geconfigureerde sprekers worden hier weergegeven De spreker met de hoogste prioriteit wordt bovenaan weergegeven. De bovenste spreker zal gebruikt worden wanneer een toepassing niet een spreker gedefinieerd heeft. Wanneer u door een muisklik een spreker in de lijst markeert kunt u deze verwijderen door op deze knop te drukken. Wanneer u door een muisklik een spreker in de lijst markeert wordt door op deze knop te klikken het Sprekerinstellingen scherm voor deze spreker geopend. Zie hier onder. Wanneer u door een muisklik een spreker in de lijst markeert kunt u deze door deze knop een regel naar beneden verplaatsen. De positie van een spreker in de lijst bepaalt ook zijn prioriteit. Klik op een van deze knoppen om de wijzigingen die u gemaakt heeft op het reeds lopende &ktts; systeem toe te passen. Wanneer u de knop Toevoegen selecteert zal het Spreker toevoegen scherm verschijnen. Spreker toevoegen scherm Spreker toevoegen scherm U kunt een spraaksynthesizer-plugin kiezen door de synthesizernaam of de taal die de synthesizer kan spreken in te stellen. Let op het keuzerondje rechts naast het invoerveld. Wanneer het keuzerondje naast Taal geselecteerd is zal het Taal invoerveld alle talen tonen die voor alle beschikbare synthesizers mogelijk zijn en in het Synthesizer invoerveld alleen de synthesizers die de gekozen taal ondersteunen.Wanner u het Synthesizerkeuzerondje kiest zal het Synthesizer invoerveld alle beschikbare synthesizers tonen en het Taal invoerveld alleen de talen die de gekozen synthesizer ondersteunt. Hier kiest u de taal en de synthesizer-plugin Wanneer u hier klikt worden de meeste synthesizers automatisch met de standaardinstelling geconfigureerd. Een nieuwe spreker zal in de lijst van het sprekers scherm verschijnen. Klik op de Bewerken knop om de instellingen van de spreker te laten zien of te veranderen. Wanneer u op de Toevoegen knop in de Sprekers tab klikt en een spreker toevoegt die zichzelf niet automatisch kan instellen of op de Bewerken knop klikt, zal het Sprekerinstellingen scherm verschijnen. Elke spreker synthesizer-plugin heeft een andere Sprekerinstellingen scherm. Hier onder ziet u bijvoorbeeld het Festival Interactief instellingen scherm. Details over de verschillende synthesizers vindt u hier: . Sprekerinstellingen Sprekerinstellingen Hier geeft u het pad op naar het uitvoerbare Festival programma. Wanneer het pad naar Festival in u PATH-omgevingsvariabelen staat., kunt u hier festival opgeven. Klik hier om alle beschikbare stemmen te zoeken. Selecteer een stem. Kies de tekensetcodering die bij Festival gebruikt wordt. Voor stemmen die bij &ktts; bekend zijn, wordt deze waarde automatisch ingesteld. In het algemeen geldt dat westerse talen ISO 8859-1 gebruiken en oosterse talen zoals Tsjechisch of Slowaaks ISO 8859-2 gebruiken. Klik hier om te testen. U hoort het uitspreken van een testzin. Met deze regelaars stelt u het volume, de snelheid en de toonhoogte van de spraaksynthesizer in. Wanner een van deze regelaars niet actief (grijs afgebeeld) zijn, laat de door u gekozen stem deze instelling niet toe. Sommige stemmen zoals MultiSyn-stemmen zijn zo groot dat het meerdere seconden duurt voordat ze geladen zijn. Wanneer u dit vakje aankruist, wordt deze reeds bij het starten van KTTSD geladen zodat er minder tijd voorbij gaat voordat de eerste zin uitgesproken wordt (dit gaat ten koste van meer geheugengebruik). Klik op de knop OK, om de instellingen van de spreker te bewaren. Vergeet niet op de knop Toepassen te klikken, anders worden de veranderingen niet op het lopende &ktts; systeem toegepast. Wanneer de test geslaagd is, bent u bijna klaar om &ktts; te gebruiken. Ga nu terug naar de tab Algemeen en controleer of het vakje Tekst-tot-spraak-systeem (KTTSD) activeren aangekruist is. Nu is de TTS dienst van &kde; gestart. Zie . Nu kunt u &ktts; gebruiken om tekst te laten uitspreken. Klik op de Taken tab om tekstopdrachten in te stellen en te beheren.Zie . Wanneer u tenminste een spreker geconfigureerd heeft, kunt u het &kde; Tekst-tot-spraak systeem starten. Klik op de tab Algemeen. Het scherm Algemeen zal verschijnen. U kunt enige algemene opties instellen in dit scherm. De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Algemeen). De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Algemeen) Markeer dit vakje om het &ktts; systeem te activeren. Dit start de &kde; TTS dienst. Wanneer KTTSD met succes gestart is, zal het tabblad Taken verschijnen en kunt u beginnen met het instellen en uitspreken van tekstopdrachten . Zie . Na het verwijderen van deze markering zal KTTSD stoppen en het TTS systeem van &kde; gedeactiveerd worden. Wanneer dit vakje niet gekozen kan worden, heeft u nog geen spreker geconfigureerd (of vergeten op de Toepassen knop te klikken). Zie . Wanneer dit vakje gemarkeerd is, wordt er een pictogram in het systeemvak geplaatst wanneer kttsmgr actief is. In dit geval stopt kttsmgr niet na het klikken op de OK of Annuleren knop. Alleen het scherm verdwijnt en kttsmgr blijft actief in het systeemvak. Na een klik op het pictogram in het systeemvak zal het scherm weer verschijnen. Wanneer dit veld niet gemarkeerd is, wordt er geen pictogram in het systeemvak geplaatst. Dan wordt kttsmgr gestopt na het klikken op de OK of Annuleren knop. Wanneer kttsmgr beëindigd wordt, blijft &ktts; actief wanneer het vakje Tekst-tot-spraak-systeem (KTTSD) activeren gemarkeerd is. Deze optie heeft pas effect bij de volgende start van kttsmgr. Deze optie heeft geen effect wanneer kttsmgr in &kcontrolcenter; actief is. Wanneer dit vakje gemarkeerd is, verschijnt het kttsmgr scherm wanneer u kttsmgr start. Wanneer dit veld niet gemarkeerd is, verschijnt het kttsmgr pictogram in het systeemveld wanneer u kttsmgr start en het scherm verschijnt niet. Klik op het pictogram in het systeemveld om het scherm te laten verschijnen. Wanneer dit vakje gemarkeerd is en kttsmgr loopt nog niet, verschijnt het in het systeemveld, zodra KTTSD een tekst voorleest. Daardoor heeft u de gelegenheid het voorlezen te stoppen of te beïnvloeden. Wanneer dit vakje gemarkeerd is en kttsmgr verschijnt bij het voorlezen automatisch in het systeemveld, verdwijnt het automatisch zodra het voorlezen gedaan is. vergeet niet hier te klikken om u instellingen te bewaren. Wanneer u op de Taken tab in kttsmgr klikt zal het Taken scherm verschijnen. De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Taken). De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Taken) Hier worden alle opdrachten in de wachtrij getoond, met de toepassing die het geplaatst heeft, de huidige status, het aantal zinnen in de taak, en het huidige zinnummer. Het ID van spreker getal komt overeen met het ID getal in het sprekers scherm. Met de knoppen in deze rij kunt u tekstopdrachten starten, verwijderen en pauzeren. Selecteer een taak uit bovenstaande lijst en klik op een van deze knoppen. Met de knoppen in deze rij kunt per zin vooruitspoelen of terugspoelen binnen de geselecteerde taak uit de bovenstaande lijst. (Niet alle taken bestaan uit meerdere zinnen). Met de knoppen in deze rij kunt u de huidige tekst in het &kde; klembord laten voorlezen of een tekstbestand openen om te laten voorlezen. U kunt ook de takenlijst verversen of de spreker wijzigen. Zie . Hier verschijnt de tekst die uitgesproken wordt. Met een klik op de OK knop worden alle veranderingen van de instellingen (ook die van de andere tabbladen) geactiveerd en kttsmgr wordt als pictogram in het systeemvak geplaatst. Klik op het pictogram om het venster te heropenen. Verplaats deze lijn om de grootte van de takenlijst en het Huidige zin veld te veranderen. Het Taken tabblad verschijnt alleen wanneer KTTSD actief is. Om KTTSD te starten klikt u op de tab Algemeen en markeert het Tekst-tot-spraak-systeem (KTTSD) activeren vakje. Wanneer het &arts; geluidsysteem niet geïnstalleerd is, maar ALSA, GStreamer of aKode, klik op de Audio tab. Zie . Hier worden alleen teksttaken getoond en beheerd. Schermlezeruitvoer, waarschuwingen en berichten worden niet getoond. Voor meer informatie over berichten van &ktts; kijk in . Wanneer u op de audio tab in kttsmgr klikt zal het audio scherm verschijnen. De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Audio). De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Audio) Kies hier de methode van audiouitvoer. Wanneer een veld niet geselecteerd kan worden, is &ktts; zonder de ondersteuning van de geluids-plugin gecompileerd of &ktts; kan de noodzakelijke bibliotheken niet laden. Wanneer u GStreamer of aKode geselecteerd heeft kiest u hier de methode van audiouitgang. Wanneer geen sink getoond wordt dient u er ten minste een te installeren. Heeft u ALSA geselecteerd dan kiest u hier het PCM apparaat. Zie . Hier kunt u de spreeksnelheid instellen. 50% is ongeveer de halve en 200% is ongeveer het dubbele van de normale spreeksnelheid. Om dit mogelijk te maken dient het hulpprogramma sox geïnstalleerd te zijn. Wanneer dit vakje gemarkeerd is zal &ktts; tijdelijke audiobestanden (.wav bestanden) in de aangegeven map plaatsen. U kunt elke map met schrijfrechten gebruiken. Hiermee kunt u audiobestanden met tekst maken die u ook voor ander toepassingen kunt gebruiken. Deze bestanden hebben de naam in de vorm van kttsd-J-SS, waarbij J het taaknummer is en SS het zinnummer is. Bestaande bestanden met dezelfde naam worden verwijderd. Vergeet niet dat deze functie veel opslagcapaciteit vraagt ! Vergeet niet om op Toepassen te klikken zodat de nieuwe instellingen op het lopende &ktts;-systeem toegepast worden. Er zijn twee mogelijkheden om de spreeksnelheid in &ktts; in te stellen. Veel sprekers hebben een instelling voor snelheid in hun instellingenscherm, die u met een klik op de bewerken knop in de sprekers tab kunt bereiken. De snelheidsregelaar op de audio tab om de sprekersnelheid in te stellen kan altijd gebruikt worden, ook wanneer de spreker geen instelling voor snelheid heeft. Om dit mogelijk te maken dient u het hulpprogramma sox op het systeem te installeren (Debian gebruikers: apt-get install sox). Deze instelling wordt echter niet gebruikt wanneer u tekst met SSML laat uitspreken. (Zie ) De lijst van ALSA apparaten bevat alle ALSA PCM apparaten en plugins die in u systeem geïnstalleerd zijn. De meeste daarvan zullen niet werken. U dient zelf te onderzoeken welke wel werken. In het geval dat u het niet weet kies default. Wanneer u op de onderbreking tab in kttsmgr klikt, zal het onderbreking scherm verschijnen. De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Onderbreking). De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Onderbreking) Op dit tabblad kunt u bijzondere acties instellen, die uitgevoerd worden , wanneer de tekstopdracht onderbroken wordt door een bericht met een hogere prioriteit. Er zijn vier soorten van tekstopdrachten die &ktts; uitvoert. Reguliere tekst. Berichten. Waarschuwingen. Schermlezeruitvoer Schermlezeruitvoer heeft de hoogste prioriteit. Ze heeft voorrang op alle andere opdrachten en zal alle andere opdrachten onderbreken. Nadat de schermlezer uitgespoken is, worden de andere opdrachten hervat. Waarschuwingen hebben een lagere prioriteit. Het is voorbehouden voor belangrijke berichten zoals "Processor wordt te heet". Een waarschuwing onderbreekt berichten en reguliere tekstuitvoer. Deze opdrachten worden na het uitspreken van de waarschuwing weer hervat. Berichten hebben een lagere prioriteit. Een bericht onderbreekt reguliere tekst uitvoer. &kmouth; bijvoorbeeld is een toepassing die berichten voorleest. Wanner u bijvoorbeeld een lange tekst van een webpagina laat voorlezen, kunt u iemand die op dat moment binnenkomt door &kmouth; laten begroeten. Alle vier de soorten van opdrachten worden na elkaar uitgevoerd, behalve schermlezeruitvoer. Wanneer een toepassing een schermlezeruitvoer begint, terwijl &ktts; er een voorleest, wordt deze uitvoer gestopt. Wanneer een tekstopdracht door een bericht, waarschuwing of schermlezeruitvoer onderbroken wordt, zal &ktts; de geluidsuitvoer in de afspeellijst plaatsen. Deze tekst wordt uitgesproken wanneer een reguliere tekstopdracht onderbroken wordt. Dit geluidsbestand wordt altijd afgespeeld wanneer een reguliere tekstopdracht onderbroken wordt. Wanneer voorgeluid en voormelding ingesteld en actief zijn, wordt het voorgeluid afgespeeld en daarna de voormelding uitgesproken. Deze tekst wordt uitgesproken wanneer een onderbroken tekstopdracht hervat wordt. Dit geluidsbestand wordt afgespeeld wanneer een onderbroken tekstopdracht hervat wordt. De instellingen op dit tabblad gelden alleen maar voor reguliere tekstopdrachten. Voor berichten, waarschuwingen en schermlezeruitvoer zijn er geen speciale acties die uitgevoerd worden wanneer deze onderbroken worden door een bericht met hogere voorrang. In &konqueror;, de webbrowser van &kde;, kunt u de tekst van de getoonde webpagina laten voorlezen. Kontroleer eerst of &ktts; actief is. Markeer de tekst die voorgelezen moet worden, en kies dan in het hoofdmenu Hulpmiddelen Tekst uitspreken .Na een korte tijd begint het voorlezen. Het is bijna altijd zinvol om de tekst op een webpagina, die u wilt laten voorlezen, te selecteren. Wanneer u deze niet selecteert worden ook de &HTML; koppen en ander onzichtbare markeringen voorgelezen. In &kate;, de geavanceerde tekstbewerker van &kde;, kunt u de getoonde tekst laten voorlezen. Kontroleer eerst of &ktts; actief is. Markeer de tekst die voorgelezen moet worden, en kies dan in het hoofdmenu Hulpmiddelen Tekst uitspreken . . Na een korte tijd begint het voorlezen. Wanneer u de tekst niet selecteert, wordt het gehele bestand voorgelezen. Dit werkt ook wanneer &kate; in een andere toepassing aangeroepen wordt, zoals in &konqueror; of in &quanta;. KNotify is het berichtensysteem van &kde;, dat u waarschuwt voor gebeurtenissen die u in het &kde; systeem ingesteld heeft. U kunt de tekst van deze berichten door &ktts; laten voorlezen. In &konversation;, de IRC toepassing van &kde;, kunt u verschillende soorten van berichten instellen. U kunt &konversation; bijvoorbeeld zo instellen, dat u een bericht krijgt wanneer in een IRC kanaal een bericht verschijnt waarin u bijnaam voorkomt. Met &ktts; kunt u dan dit IRC bericht laten voorlezen. In het algemeen geldt dat als een &kde; toepassing KNotify ondersteund, zal er in een Notificaties menu verschijnen in het Instellingen menu van deze toepassing. De instellingen van KNotify kunnen voor elke toepassing verschillend zijn. Om door &ktts; KNotify berichten voor laten lezen, start u kttsmgr en klik op Notificaties. Het tabblad Notificaties verschijnt. De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Notificaties). De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Notificaties) Markeer dit vakje , om het voorlezen van &kde; berichten in te schakelen. Wanner dit vakje niet gemarkeerd is, zijn de overige instellingen niet actief en &ktts; leest geen berichten voor. Wanneer dit vakje gemarkeerd is worden berichten, waarbij een geluid afgespeeld wordt, niet door &ktts; voorgelezen. Gebruik deze knoppen om gebeurtenissen in de lijst toe te voegen of te verwijderen. Wanneer u op de Toevoegenknop klikt verschijnt er een venster waarin u kiest welke toepassing en gebeurtenis aan de lijst worden toegevoegd. Deze gebeurtenis leest de berichten voor, die &konversation; verzendt, wanneer iemand in een IRC bericht u bijnaam vermeldt. Alle andere gebeurtenissen, die van &konversation; komen, worden door &ktts; genegeerd. Alle gebeurtenissen die niet in deze lijst staan worden door &ktts; genegeerd. Gebruik dit keuzeveld om in te stellen wat &ktts; moet doen, wanneer een gebeurtenis ontvangen wordt. U heeft de volgende mogelijkheden: Gebeurtenisnaam uitspreken Spreekt de naam van de gebeurtenis uit die in de gebeurtenislijst staat. Notificatiebericht uitspreken Spreekt het bericht uit zoals het door de toepassing gemaakt wordt. Notificatie niet uitspeken Spreekt het bericht niet uit. Aangepaste tekst uitspreken Spreekt de tekst uit, die u in het rechter veld opgeeft. Wanneer u Aangepaste tekst uitspreken gekozen heeft, geeft u hier de gewenste tekst op. In de tekst kunt u de volgende vervangende tekenreeks opnemen: %e De naam van de gebeurtenis %a De naam van de toepassing die de gebeurtenis verstuurd heeft %m Het bericht, die de toepassing verstuurd heeft Test het bericht door hier te klikken. U kunt hier de attributen van de gewenste spreker opgeven. Standaard zal de bovenste spreker uit het Sprekers tabblad gebruiken. Zie ook . Er zijn drie niveau's voor gebeurtenissen. Is er voor een bepaalde gebeurtenis in een specifieke toepassing een actie gespecificeerd, dan wordt deze actie uitgevoerd.Anders wordt de actie uitgevoerd die voor alle overige gebeurtenissen in die toepassing gespecificeerd is. Als laatste komt de actie die voor alle andere gebeurtenissen gespecificeerd is onder Standaard (alle andere gebeurtenissen) in aanmerking. De gebeurtenis alle notificaties voor de toepassing Standaard (alle andere gebeurtenissen) mag niet uit de lijst verwijderd worden. Voor deze gebeurtenis kunt u uit de volgende notificatie kiezen: geen Er wordt niets voorgelezen notificatiedialogen Notificaties die een dialoogvenster laten zien, en een bevestiging verwachten, worden voorgelezen. passieve informatievensters Notificaties die een passieve dialoogvenster laten zien, en automatisch verdwijnen na een zekere tijd, worden voorgelezen. notificatiedialogen en passieve informatievensters Notificaties die op het scherm verschijnen, passief of niet passief, worden voorgelezen. alle notificaties Alle notificaties , ook degene die niet op het scherm verschijnen, worden voorgelezen. Tekstvervangerfilters bieden in &ktts; een goede oplossing om een verkeerde klemtoon of een fout bericht te corrigeren. Het kmail.xml bestand, die met &ktts; geleverd wordt, is een goed voorbeeld. Het verwijdert de br en b elementen uit de &kmail; notificatieberichten en het verwijdert ook de /local/inbox uitdrukkingen, dit zal in de meeste gevallen geen problemen geven. Zie ook . Gebruik de Opslaan knop om de notificatie instellingen in een bestand te bewaren. Gebruik de Laden knop om de notificatie instellingen uit een bestand te laden. De geladen gebeurtenissen worden met de reeds aanwezigen gebeurtenissen samengevoegd. Wanner u met een lege lijst wilt beginnen, klikt u op.Wissen knop. Alle gebeurtenissen behalve alle notificaties zullen gewist worden. Vergeet niet om op Toepassen of OK knop te klikken om u nieuwe instellingen te activeren en te bewaren. De Speech Synthesis Markup Language (SSML) is een W3C-standaard, om tekst voor spraakuitvoer te markeren. Deze standaard bevat tags om stemmen, spreeksnelheid, volume, geslacht en toonhoogte te besturen. Het bevat ook tags hoe woorden uitgesproken worden, bijvoorbeeld afkortingen. SSML is onderdeel van de VoiceXML-specifikatie, die ook een W3C-standaard is. Op dit moment ondersteunt &ktts; SSML gedeeltelijk en alleen met de basisonderdelen. De volgende beperkingen gelden: Werkt alleen met de Festival Interactive en Hadifix spraaksynthesizers. U dient de rab_diphone stem (Britse man) te instaleren, daar deze de standaardstem is, die Festival bij de uitvoer van SSML gebruikt. De Snelheid instelling op het tabblad Audio wordt genegeerd, wanneer u tekst die SSML bevat laat voorlezen. Wanneer de snelheid of de toonhoogte regelaar in het Festival sprekersinstellingenscherm niet op 100% staan , wordt de SSML tekst monotoom uitgespoken. Met de volgende tekstvoorbeelden kunt u met SSML experimenteren. Who's been sleeping in my bed? said papa bear. Who's been sleeping in my bed? said momma bear. Who's been sleeping in my bed? said baby bear. ]]> Een betere ondersteuning van SSML is voor de volgende versies van &ktts; gepland. Filters zijn een van de geavanceerde mogelijkheden van &ktts;. Voor de normale werking van &ktts; zijn ze niet nodig. In filters wordt de tekst voorbewerkt, voordat die naar de spraaksynthesizer gestuurd wordt. Ze zijn handig voor het verbeteren van spraakuitvoer, om verkeerd uitgesproken woorden of afkortingen te vervangen, een passende taal en spreker te kiezen of om bepaalde beperkingen van spraaksynthesizers en hun stemmen te vervangen. Om te begrijpen hoe filters werken, is het belangrijk te weten, hoe &ktts; met tekst omgaat. &ktts; kent vier soorten van tekst. Schermlezeruitvoer Waarschuwingen. Berichten Tekst opdrachten Het soort wordt door de toepassing bepaald, die de tekst naar &ktts; verstuurt. Schermlezeruitvoer heeft de hoogste prioriteit. Ze heeft voorrang op alle andere opdrachten en zal alle andere opdrachten onderbreken. Nadat de schermlezer uitgespoken is, worden de andere opdrachten hervat. Waarschuwingen hebben een lagere prioriteit. Het is voorbehouden voor belangrijke berichten zoals "Processor wordt te heet". Een waarschuwing onderbreekt berichten en reguliere tekstuitvoer. Deze opdrachten worden na het uitspreken van de waarschuwing weer hervat. Berichten hebben een lagere prioriteit. Een bericht onderbreekt reguliere tekst uitvoer. &kmouth; bijvoorbeeld is een toepassing die berichten voorleest. Wanner u bijvoorbeeld een lange tekst van een webpagina laat voorlezen, kunt u iemand die op dat moment binnenkomt door &kmouth; laten begroeten. &kde; notificaties zijn ook berichten (zie ook ). De rest zijn gewone tekstopdrachten. Elke opdracht die u vanaf de Taken tab aanroept is een tekstopdracht. KSayit is bijvoorbeeld een toepassing die tekstopdrachten gebruikt. Tekstopdrachten zijn bedoeld voor langere tekstuitvoer, die niet belangrijk zijn. Alle vier de soorten van opdrachten worden na elkaar uitgevoerd, behalve schermlezeruitvoer. Wanneer een toepassing een schermlezeruitvoer begint, terwijl &ktts; er een voorleest, wordt deze uitvoer gestopt. Als eerst dient u te weten dat filters nooit op schermlezeruitvoer worden toegepast. Ze worden toegepast op waarschuwingen, berichten en tekstopdrachten, en ook op &kde; notificaties (KNotify). Er zijn twee soorten van filters -- normale filters en zingrensdetectie (SBD) filters. SBD's verdelen tekst in individuele zinnen. Daardoor kan &ktts; eerder binnen met voorlezen omdat alleen de eerste zin bewerkt dient te worden en niet de gehele tekst. Het maakt ook mogelijk om in het Taken tabblad per zin vooruit- en terugspringen of pauzeren en stoppen, ook wanneer de spraaksynthesizer dit niet direct ondersteunt. Normale filters bewerken de tekst en geven het aan het volgende filter door. Op dit moment zijn er drie soorten van filters. Tekstvervangers. &XML; omzetters. Spreker kiezers Filters worden geïmplementeerd door een plugin architectuur te gebruiken. In de toekomst zullen er meer soorten van filters komen. Tekstvervangerfilters vervangen een deel van een tekst door andere tekst. De te vervangen delen kunt u als woorden of als reguliere expressies opgeven. &ktts; komt met vooringestelde tekenreeks vervangende filters voor het voorlezen van afkortingen, het voorlezen van chat smileys zoals ":-)", of het omzetten van notificatie berichten van &konversation; of &kmail; in een beter verstaanbare vorm. &XML; vertalers gebruiken een &XML; Style Language - Transforms (XSLT) bestand om &XML; van het ene formaat in het andere formaat te converteren. &ktts; komt met enige XSLT bestanden om &XHTML; in SSML te converteren. Met sprekerkiezer filters kunt u opdrachten afhankelijk van de inhoud van de tekst of afhankelijk van de toepassing, die de tekst aan &ktts; verstuurd heeft, naar een spreker sturen. Wanneer u bijvoorbeeld een vrouwelijke stem ingesteld heeft op het Sprekers tabblad, Kunt u tekst, die van KSayit komt, naar die spreker sturen. Zie . Elke van dit soort filters heeft instelbare parameters die bepalen of het filter op de uit te spreken tekst toegepast zal worden. Wanneer het filter niet toegepast wordt, zal het de tekst onveranderd aan het volgende filter doorgeven. Wanneer een tekstopdracht, bericht, waarschuwing of een &kde; notificatie bericht aan &ktts; doorgeven wordt, wordt het door alle actieve filters bewerkt die in het onderstaande scherm ingesteld zijn. De volgorde is van boven naar beneden. Na het bewerken door de normale filters, die in de bovenste helft van het scherm getoond worden, worden de tekstopdrachten door de zingrensdetectie (SBD) filters bewerkt. (&kde; notificaties, waarschuwingen en berichten worden nooit door SBD filters bewerkt.) In tegenstelling tot normale filters zal het eerste SBD filter, die de tekst verandert, het verder bewerken door filters onmogelijk maken. Om filters in te stellen klikt u op de Filter tab in kttsmgr. De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Filters). De Tekst-tot-spaak beheerder van &kde; (tab Filters) Dit is de lijst van ingestelde normale filters. Wanneer het niet aangekruist is, is het filter niet actief en zal het niet gebruikt worden. De filters worden van boven naar beneden doorlopen. Klik hier om een nieuw filter toe te voegen. Na het kiezen van het soort van filter krijgt u een van de onderstaande filterinstellingenschermen te zien. Klik hier om een filter te verwijderen. Klik hier om de instellingen van een filter te veranderen. Er zal nu een van onderstaand filterinstellingenschermen verschijnen. Klik op deze knoppen om een filter in de lijst naar boven of beneden verplaatsen. Dit zijn de zingrensdetectie filters. Bij de eerste start van &ktts;, wordt automatisch een standaard zingrensdetectie filter ingesteld. U kunt de instellingen van dit filter veranderen of andere filters toevoegen. Het wordt niet geadviseerd voor beginners om dit te doen. Met deze knop kunt u zingrensdetectiefilters toevoegen, verwijderen, bewerken of hun volgorde veranderen. Klik hier anders worden u instellingen niet toegepast. Voor het instellen van tekstvervangerfilters dient u een lijst van woorden of reguliere expressies te maken die vergeleken worden. Wanneer deze in de tekst gevonden worden, worden ze vervangen door een vervangende tekst die u opgeeft. Het vergelijken is hoofdletterongevoelig. Tekstvervanger Tekstvervanger Geef het filter een naam. U kunt elke naam gebruiken zolang die maar niet hetzelfde is als de andere filters. Dit is de lijst van woorden en reguliere expressies. Het filter zoekt naar overeenkomst op elke tekenreeks die in de Overeenkomst kolom voorkomt, en vervangt deze met overeenkomstige tekenreeks uit de Vervangen door kolom. De lijst wordt van boven naar beneden doorlopen. Klik hier om een woord of reguliere expressie aan de lijst toe te voegen. Klik hier om het gemarkeerde woord of de reguliere expressie naar boven of beneden te verschuiven. Klik hier om het gemarkeerde woord of de reguliere expressie in de lijst te bewerken. Klik hier om het gemarkeerde woord of de reguliere expressie uit de lijst te verwijderen. Gebruik deze knoppen om een lijst met woorden of reguliere expressies uit een bestand te laden, de huidige lijst naar een bestand te bewaren of te verwijderen. Wanneer u een lijst uit een bestand laadt, worden de items in het bestand onderaan de lijst toegevoegd. Is hier een taal opgegeven, wordt het filter alleen toepepast, wanneer de spreker voor de tekstopdracht een van de hier aangegeven talen spreekt. Gebruik deze knop om een lijst van talen te laten verschijnen. U kunt meerdere talen kiezen door tijdens het klikken ook de &Ctrl; toets ingedrukt te houden. Is hier een waarde ingegeven, wordt het filter alleen toegepast, wanneer de tekst van een van de opgegeven toepassingen komt. U kunt meerdere toepassing opgeven, gescheiden door komma's. Bijvoorbeeld: konversation,kmail U kunt het Programma-id van het uitvoerende programma ontdekken door door middel van het &kdcop; programma. Het &DCOP; dient u weg te laten. Wanneer bijvoorbeeld &kdcop; het Programma-id kopete-3432 laat zien, dient u alleen kopete op te geven. Het tekstvervangerfilter wordt alleen dan op de tekst toegepast, wanneer aan alle voorwaarden in het veld Dit filter toepassen wanneer is voldaan. Wanneer alle velden leeg zijn, wordt het filter op alle tekst toegepast. Het vergelijken is hoofdletterongevoelig. Bij het vergelijken van woorden gebruikt het tekstvervangerfilter een reguliere expressie in de vorm \swoord\s. De woorden moeten dus aan beide kanten gescheiden zijn door een spatie. Een handleiding over het schrijven van reguliere expressies valt buiten het doel van dit handboek. Wanneer de &kde; reguliere expressie editor (kregexpeditor) geïnstalleerd is, is er in het Toevoegen of Bewerken scherm een knop die u helpt bij het maken van reguliere uitdrukkingen. De &kde; reguliere uitdrukkingen editor vindt u in het tdeutils of tdeutils-extra pakket. &ktts; wordt geleverd met een aantal woordenlijst bestanden, onder andere een lijst met smiley's zoals ":-)", enige afkortingen die in IRC of chatprogramma's gebruikt worden en een lijst van andere afkortingen. Er is ook een lijst met speciale tekens waarmee de huidige Poolse festivalstem problemen heeft. Wanneer u zelf een woordenlijst maakt, kunt u deze met de Opslaan knop in een bestand bewaren en aan het &ktts;-team opsturen, die het dan in de volgende versie opnemen. &XML;-omvormerfilters gebruiken XSLT bestanden om &XML; van het ene formaat in het andere formaat te transformeren. XSLT (&XML; Style Language - Transforms) is een W3C-standaard voor dit soort omvormingen. Het kan alleen op &XML; toegepast worden die helemaal aan deze standaard voldoen. Het hulpprogramma xsltproc dient geïnstalleerd te zijn. &XML;-omvormer &XML;-omvormer Geef het filter een naam. U kunt elke naam gebruiken zolang die maar niet hetzelfde is als de andere filters. Geef het volledige pad naar een bestaande XSLT bestand, die voor de omvorming gebruikt wordt. Geef het pad naar het hulpprogramma xsltproc op. Wanneer xsltproc door de omgevingsvariabele Path bereikbaar is, kan volstaan worden met enkel xsltproc. Wanneer hier een waarde opgegeven is, zal het filter alleen dan op een &XML;-bestand toegepast worden wanneer het aan het opgegeven hoofdelement voldoet of een specificatie heeft die met de opgegeven tekst begint. Bijvoorbeeld: html in het invoerveld DOCTYPE komt overeen met ]]>. Is hier een waarde ingegeven, wordt het filter alleen toegepast, wanneer de tekst van een van de opgegeven toepassingen komt. U kunt meerdere toepassing opgeven, gescheiden door komma's. Bijvoorbeeld: konversation,kmail U kunt het Programma-id van het uitvoerende programma ontdekken door door middel van het &kdcop; programma. Het &DCOP; dient u weg te laten. Wanneer bijvoorbeeld &kdcop; het Programma-id kopete-3432 laat zien, dient u alleen kopete op te geven. Het &XML;-omvormerfilter wordt alleen dan op deze tekst toepepast wanneer het voldoet aan het opgegeven hoofdelement of het DOCTYPE en het programma-id, die in het Dit filter toepassen wanneer invoerveld opgegeven zijn. Als een item in dit veld leeg is, zal de test niet uitgevoerd worden. Wanneer alle items leeg zijn zal het filter op elke tekst toepepast worden. U dient echter tenminste een veld in te vullen daar de meeste tekstopdrachten niet in het &XML; formaat zijn. Met een sprekerkiezerfilter kunt u tekst aan een gewenste spreker doorgeven, die op de Sprekers tab ingesteld is, of aan een spreker met bepaalde attributen.U kunt bijvoorbeeld opgeven, dat een tekst die van kmail komt door een vrouwelijke stem voorgelezen wordt. Voordat &ktts; een tekst aan een van de filters doorgeeft, kiest het een spreker om deze tekst uit te spreken. De gekozen spreker wordt gebaseerd door de sprekerattributen die bepaald worden door de toepassing die de tekst naar &ktts; stuurt en de eigenschappen van de sprekers die u in de Sprekers tab ingesteld heeft. Met het sprekerkiezerfilter kunt u de gekozen spreker vervangen. Sprekerkiezer Sprekerkiezer Geef het filter een naam. U kunt elke naam gebruiken zolang die maar niet hetzelfde is als de andere filters. Wanneer hier een waarde opgegeven is, zal het filter alleen dan toegepast worden, wanneer de tekst de opgegeven reguliere expressie bevat. Wanneer op uw systeem de &kde; reguliere expressie editor (kregexpeditor) geïnstalleerd is, kunt u deze door een klik op de knop ... starten om u te helpen bij het opgeven van de reguliere expressie. Om een snelere verwerking te verkrijgen, dient u te proberen de reguliere expressie aan het begin van de tekenreeks te "koppelen". Met andere woorden, begin de reguliere expressie met . Is hier een waarde ingegeven, wordt het filter alleen toegepast, wanneer de tekst van een van de opgegeven toepassingen komt. U kunt meerdere toepassing opgeven, gescheiden door komma's. Bijvoorbeeld: konversation,kmail U kunt het Programma-id van het uitvoerende programma ontdekken door door middel van het &kdcop; programma. Het &DCOP; dient u weg te laten. Wanneer bijvoorbeeld &kdcop; het Programma-id kopete-3432 laat zien, dient u alleen kopete op te geven. Geef hier de attributen van de door u gewenste spreker op. Wanneer de tekst aan de hierboven getoonde filtervoorwaarde voldoet, wordt een spreker gekozen die het beste aan de gewenste voorwaarde voldoet. Klik op de rechter knop om het Spreker selecteren scherm te laten verschijnen. Zie . Gebruik deze knoppen om u sprekerkiezerinstellingen te bewaren, instellingen uit een bestand te laden, of alle instellingen te wissen. Het sprekerkiezerfilter wordt alleen dan op de tekst toepepast wanneer het voldoet aan het opgegeven waarde in het Dit filter toepassen wanneer veld. U dient echter tenminste een van de velden in te vullen. De eenvoudigste manier om het instellen van de sprekerkiezer te leren is door te experimenteren. Schakel de sprekerkiezer uit en geef enige tekst op om voor te lezen. Kijk op de Taken tab welke spreker &ktts; kiest. Klik op de Spreker wijzigen knop, geef enige attributen op en probeer het opnieuw om bekijken hoe de keuze beïnvloed wordt. U dient natuurlijk meerdere sprekers te configureren, daar anders het filter niets kan kiezen. Zingrensdetectiefilters ontleedt de tekst in individuele zinnen. Dit is belangrijk omdat &ktts; eerder kan beginnen met het voorlezen, daar alleen de eerste zin bewerkt dient te worden en niet de gehele tekst, en Het mogelijk is om in de Taken tab per zin vooruit en terug te spoelen, en Het mogelijk is om in de Taken tab te pauzeren of te stoppen zelfs wanneer de spraaksynthesizer deze mogelijkheid niet heeft. Daarom wordt de standaard zinsgrensdetectiefilter automatisch ingesteld wanneer u kttsmgr de eerste keer opstart. Het kan niet uitgeschakeld worden, alleen verwijderd worden. Verander niets aan dit filter, alleen wanneer u weet wat u doet. U kunt echter extra SBD filters toevoegen om bepaalde problemen op te lossen. De Poolse festivalstem van februari 2005 heeft bijvoorbeeld de irritante eigenschap om de zinpunctuatie uit te spreken. Dit probleem kunt u niet oplossen door een tekstvervangerfilter te gebruiken, die deze zinpunctuatie verwijdert, omdat dan het standaard SBD filter geen zinnen meer herkent. Daartoe kunt u een veranderde versie van de standaard SBD filter gebruiken, die de zinnen herkent en tegelijkertijd de zinpunctuatie verwijdert. Om dit te doen voegt u een SBD filter toe en gebruikt u de Laden knop om het meegeleverde polish_festival_sbdrc bestand te laden. SBD filters werken door het vergelijken op een zineinde reguliere expressie en het invoegen van een tabteken (decimaalcode 8) aan het einde van de zin. (alle tabtekens worden automatisch uit de tekst verwijderd voordat het filteren begint.) Merk op dat het standaard zingrensdetectiefilter de zinpunctuatie laat staan. SBD filters worden nooit op &kde; notificatieberichten (knotify), waarschuwingen, berichten of schermlezeruitvoer toegepast. Wanneer u per ongeluk het standaard zinsgrensdetectiefilter verwijderd heeft, kunt u deze terugkrijgen door het laden van het standard_sbdrc bestand, die met &ktts; geleverd wordt. U kunt op de Sprekers tab een aantal sprekers configureren. Zie . Wanneer een toepassing tekst naar &ktts; stuurt, kan deze ook de gewenste attributen van de spreker meegeven. &ktts; kiest uit de lijst van geconfigureerde sprekers de best bijpassende spreker uit die aan de wens van de toepassing voldoet. Zo kan bijvoorbeeld een toepassing een vrouwelijke Engelse stem vragen om de tekst uit te spreken. Is er een Engelse spreker met een vrouwelijke stem geconfigureerd, dan wordt deze gebruikt. Zijn er alleen maar mannelijke sprekers voor de Engelse taal geconfigureerd, dan wordt een van deze gebruikt. Wordt er door de toepassing geen eigenschappen meegegeven, dan wordt de bovenste spreker uit de lijst op het Sprekers tabblad gebruikt. Wanneer een toepassing de attributen van de gewenste spreker opgeeft, kan ze bepaalde eigenschappen als "voorkeur" markeren. Zo kan bijvoorbeeld een toepassing opgeven dat een luide vrouwelijke stem gewenst is en daarbij de eigenschap luid "voorrang" heeft boven de eigenschap vrouwelijk. Is er een zachte vrouwelijke en een luide mannelijke stem geconfigureerd, dan kiest &ktts; de luide mannelijke stem uit. Omdat de eigenschap "taal" een kritische parameter is bij het verstaanbaar maken van tekst, is het altijd een "voorkeur" eigenschap. Op het Spreker selecteren scherm kunt u de sprekerinstellingen van de toepassing vervangen. Het scherm zal verschijnen wanneer u op de Spreker wijzigen knop in het Taken tabblad klikt, of wanneer u op de Spreker knop klikt in het Filterinstellingen dialoogvenster voor Spreker keizen filter, of wanneer u op de Spreker knop in het Notificaties tabblad klikt. Spreker selecteren Spreker selecteren Het scherm geeft drie mogelijkheden om de gewenste sprekerattributen op te geven. Gebruik de standaard spreker (de bovenste in de Sprekers tab). Met andere woorden, geen sprekerattributen worden opgegeven. Gebruik de best bijpassende spreker die een of meerdere van de opgegeven attributen heeft . Gebruik de best bijpassende spreker die alle attributen van een ingestelde spreker heeft. Wanneer u de instellingen van de sprekers niet wist of wijzigt, zal &ktts; deze spreker uitkiezen. Anders kiest &ktts; de spreker, die het beste bij de oorspronkelijk ingestelde eigenschappen past. Kies de methode van opgeven van de gewenste sprekerattributen door op een van deze keuzerondjes te klikken. Kies hier de attributen van de gewenste spreker. Laat een attribuut leeg wanneer u deze niet belangrijk vindt. Markeer dit veld wanneer u wenst dat deze attribuut "voorkeur" heeft boven andere attributen. Het is mogelijk om meer dan een veld te markeren. Aangezien de taal altijd een kritische factor is om spraak verstaanbaar te maken, is het altijd een attribuut met voorkeur. Deze attribuut wordt zelden gebruikt. U kunt deze taal attribuut gebruiken wanneer u weet dat een specifieke toepassing een andere taal gebruikt dan in u desktop ingesteld is. Dit is de lijst van sprekersdie in &ktts; geconfigureerd zijn. Wanneer u er een uitkiest. neemt u in principe alle attributen van deze spreker over. Wanneer de spreker bij het uitspreken van de tekst geconfigureerd is, zal deze ook gekozen worden. Wordt deze spreker daarna verwijderd, of zijn instellingen gewijzigd, dan kan het zijn dat deze spreker niet meer gekozen wordt. De spreker met de attributen die het meest met de originele attributen overeenkomt wordt gekozen. De Taal attribuut verdient speciale aandacht, daar tekst, wanneer het door een spreker voorgelezen wordt, wiens taal afwijkt van de taal van de tekst, waarschijnlijk onverstaanbaar wordt. Daarom is taal automatisch een "voorrang" attribuut. Wanneer u een taal kiest, wordt deze gebruikt, maar wanneer u dit veld leeg laat, wordt de bestaande taalinstelling gebruikt. Wanneer een toepassing, die de tekst naar &ktts; stuurt, geen taal specificeert, kiest &ktts; de taal van de bovenste spreker in de lijst in de Sprekers tab. Met andere woorden: er wordt aangenomen, dat de bovenste spreker in de lijst de taal van u desktop spreekt. Om alle attributen in de Spreker gebruiken die het meest overeenkomt met sectie te wissen, klikt u op het Standaard spreker gebruiken keuzerondje en daarna op het Spreker gebruiken die het meest overeenkomt met keuzerondje. TE DOEN &ktts; heeft twee Application Programmer Interfaces (APIs): De Tekst-tot-spraak API van &kde; waarmee programmeurs hun toepassing TTS mogelijkheden meegeven. Toepassingen communiceren met KTTSD via &DCOP;. De KTTSD plugin API, die gebruikt wordt om spraaksynthesizer aan KTTSD toe te voegen, zodat &ktts; met een nieuwe spraaksynthesizer kan werken. De volgende sectie geeft een korte beschrijving van de Tekst-tot-spraak API &DCOP; interface van &kde;. De volledige documentatie van beide API's kunt u vinden op de &kde; Accessibility website (http://accessibility.kde.org). Toepassingen vragen Tekst-tot-spaak diensten aan via de &kde; &DCOP; interface naar het programma kttsd object KSpeech. Geef het volgende opdrachten in een &konsole;. Wanneer KTTSD nog niet actief is kttsd Om een tekstopdracht in de wachtrij te plaatsen dcop kttsd KSpeech setText "tekst" "spreker" waarbij tekst de tekst is die voorgelezen dient te worden en spreker de taalcode is zoals bijvoorbeeld en, nl, &etc; Deze opdracht leest de tekst niet voor, maar zet de tekstopdracht in de wachtrij. Voorbeeld. dcop kttsd KSpeech setText "Dit is een test." "nl" Om de laatste tekstopdracht in de wachtrij voor te lezen dcop kttsd KSpeech startText 0 In dit geval staat 0 voor de laatste tekstopdracht in de wachtrij. U kunt ook een andere opdrachtnummer opgeven. ( Wanneer geen opdrachtnummer gegeven wordt, is een 0 noodzakelijk.) Om de tekstopdracht te stoppen, die op dit moment voorgelezen wordt dcop kttsd KSpeech stopText 0 Het hangt van de gebruikte spraak-plugin af, of het voorlezen onmiddellijk stopt. Er zijn nog meer opdrachten die u gebruiken kunt. Voor een lijst van alle mogelijke opdrachten dcop kttsd KSpeech of lees de &kde; Tekst-tot-spraak API online. &reporting.bugs; &updating.documentation; kttsmgr stopt onmiddellijk nadat ik het start. I heb het met debug ondersteuning gecompileerd en krijg zelfs geen backtrace. GStreamer is gecrasht en &ktts; stop ook. U dient waarschijnlijk GStreamer te "registreren". Voor GStreamer 0.8x is de opdracht gst-register-0.8 . Wanneer het probleem daarmee niet opgelost is, is er misschien een incompatibele versie van GStreamer geïnstalleerd. U kunt GStreamer opwaarderen of te verwijderen. De geluidsuitvoer via ALSA werkt niet, wanneer ik tegelijkertijd met een andere toepassing muziek afspeel. Wanneer ik een tekstopdracht onderbreek, bevriest &ktts;. Op het &konsole; verschijnt een melding "unable to open PCM". Op u systeem bestaat het probleem dat er konflikten bij ALSA optreden, die het gelijktijdig openen van meerdere PCM apparaten verhindert. Kijk voor mogelijke oplossingen op de ALSA website (dmix) www.alsa-project.org. Ik moet helemaal opnieuw beginnen. Hoe kan ik &ktts; volledig afsluiten? Geef de volgende opdracht in een &konsole;: killall kttsd killall kttsmgr Hoe kan ik de debuguitvoer vankttsd zien? Open twee &konsole; vensters. Start eerst kttsd in een venster en start daarna kttsmgr in het andere venster. Ik heb een extra stem voor Festival van het internet gehaald. Ik heb deze geïnstalleerd en kan het in Festival gebruiken, maar het verschijnt niet in kttsmgr. Voeg in het $KDEHOME/share/apps/kttsd/festivalint/voices bestand de nieuwe stem toe. Als hulp kunnen de andere items in dit bestand dienen. Wanneer het gelukt is deze toe te voegen, stuur dan deze patch met de &URL;, waar u de stem gevonden heeft, naar de ontwikkelaars. Geen van de genoemde spraaksynthesizers ondersteunen mijn taal. Waar kan ik een synthesizer voor mijn taal krijgen? Probeer het met Google(tm). Deze link kan ook helpen. Wanneer u een vrijgegeven synthesizer-engine vindt die de door u gewenste taal ondersteund en ondersteuning voor &ktts; wilt toevoegen, neem dankontakt op met het ontwikkelteam. Open-source synthesizers zijn speciaal welkom. Wanneer u een commerciële synthesizer kent, kunt u misschien de maker ervan overtuigen een vrije kopie aan het &ktts; ontwikkelteam te geven. In de tussentijd kunt u proberen de synthesizer met de Commando -plugin te gebruiken. Zie . &ktts; leest te langzaam voor. Hoe kan ik het versnellen? Er is een Snelheid instelling op de Audio tab. Om deze te laten werken, dient het sox hulpprogramma geïnstalleerd te zijn en door de omgevingsvariabele PATH bereikbaar te zijn. Enkele synthesizer-plugins zoals Festival Interactive voorzien zelf in een Snelheid instelling op hun sprekerinstellingen scherm. Het is afhankelijk van de gekozen stem of deze wel of niet actief is. OK, het werkt voor enkele onderdelen, maar internetpagina's worden nog steeds te langzaam voorgelezen. De instellingen voor spreeksnelheid worden genegeerd, wanneer &ktts; &HTML; voorleest.(Dat komt omdat &HTML; naar SSML geconverteerd wordt, die zelf "snelheid" tags heeft.) Schakel de &HTML; &XML; omvormerfilters uit (zie), of, wanneer u het aandurft , verander het .xls bestand in de &HTML; naar SSML omvormerfilter en verhoog de standaard spreeksnelheid. Ik krijg het niet voor elkaar om internetpagina's met een vrouwelijke stem te laten voorlezen. Ik heb een vrouwelijke Festival stem geconfigureerd, maar &ktts; leest internetpagina's met een mannelijke stem voor. Bij Festival 1.95 beta schijnt de tag SABLE GENDER niet te werken. Om te voorkomen dat Festival fouten maakt, worden bij het omzetten van SSML naar SABLE .xsl bestand de gender tags verwijderd. Dit geldt ook voor de voice tags. Ik heb het &HTML; &XML;-omvormerfilter geconfigureerd, maar bij het gebruiken van de Festival-plugin worden internetpagina's niet voorgelezen. Door een fout in Festival 1.95 beta, dient u de rab_diphone stem (Britse man) te installeren om SABLE te laten werken, zelfs wanneer u deze stem niet gebruikt om internetpagina's te laten voorlezen. En kontroleer ook of het xsltproc hulpprogramma geïnstalleerd is en in u PATH-omgevingsvariabelen staat Bepaalde karakters of punctuaties schijnen fouten in de synthesizer te veroorzaken, zodat gehele zinnen weggelaten of Bargoens uitgesproken worden. Wat kan ik daartegen doen? Kontroleer eerst of de Tekensetcodering optie in het sprekerinstellingenscherm op de goede waarde voor de betreffende taal ingesteld is. Wanneer bepaalde woorden of karakters problemen geven, kunnen deze misschien door een tekstvervangerfilter opgeheven worden. Wanneer bepaalde interpunctietekens de synthesizer in verwaring brengen, dient u een zingrensdetectiefilter te configureren. Zie . Ik heb een zelfgemaakte tekstvervangerfilter toegevoegd en nu staat &ktts; niet toe dat ik per zin vooruitspoel of terugspoel. Op de Taken tab wordt aangegeven dat de opdracht uit een zin bestaat. Wat heb ik fout gedaan? Je mag interpunctietekens (punt, vraagteken, komma, dubbele punt en puntkomma) niet uitfilteren. Gebruik voor deze tekens een zingrensdetectiefilter. &ktts; Program Copyright © 2002 José Pablo Ezequiel "Pupeno" Fernández pupeno@kde.org Huidige onderhouder: Gary Cramblitt garycramblitt@comcast.net Medewerkers: Olaf Schmidt ojschmidt@kde.org Gunnar Schmi Dt gunnar@schmi-dt.de Paul Giannaros ceruleanblaze@gmail.com Documentatie copyright © 2004 Gary R. Cramblitt garycramblitt@comcast.net &meld.fouten;&vertaling.antoon; &underFDL; &underGPL; De spraaksynthesizers, die door &ktts; gebruikt worden, hebben hun eigen licenties die u in de betreffende documentatie of op de webpagina kunt vinden. Enkele stemmen hebben hun eigen licentie. &install.intro.documentation; (In de toekomst) Debian installatiecommando: apt-get install tdeaccessibility U kunt koppelingen naar bron en binaire pakketten vinden op de &kde; Accessibility webpagina (http://accessibility.kde.org). Wanneer u toegang heeft tot het &kde; broncodearchief, kunt u het pakket tdeaccessibility met daarin &ktts; downloaden. &ktts; vind u in de kttsd map. Bovendien kunt u broncode van tdeaccessibility vinden onder ftp://ftp.kde.org/pub/kde/. Verplichte benodigdheden: &kde; versie 3.2 of hoger. Een spraaksynthesizer. De volgende synthesizers en talen worden op dit moment ondersteund. Festival Amerikaans engels, Brits, Spaans, Duits, Fins, Tsjechisch, Pools, Russisch, Italiaans, Frans-canadees, Kiswahili, Zulu, en Ibibio Festival Lite (flite) Engels Hadifix (&mbrola; and txt2pho) Duits, Hongaars Epos Tsjechisch, Slowaaks FreeTTS Engels KTTSD werkt ook met elke spraaksynthesizer, die vanuit een &konsole; gestart kan worden. De lijst van de hierboven getoonde talen kan niet volledig of verouderd zijn. Kijk naar de specificatie van elke synthesizer voor een volledige lijst van de ondersteunde talen. Kijk voor extra informatie, die nog niet in dit handboek opgenomen is, op de &ktts; website . &ktts; gebruikt een plugin architectuur voor spraaksynthesizers. Wanneer u &ktts; wilt uitbreiden met een ander synthesizer, kunt u contact opnemen met het ontwikkelteam. Specifieke instructies voor elk van de synthesizers kunt u in vinden. Ten minste een van de volgende geluid subsystemen: &kde; &arts; geluidsysteem. &arts; wordt meestal met &kde; geïnstalleerd. ALSA (Advanced &Linux; Sound Architecture). ALSA wordt op de meeste &Linux; systemen geïnstalleerd. (www.alsa-project.org) GStreamer version 0.8.7 of nieuwer. Let op: Vergeet niet om uw GStreamer-plugins te registreren, voordat u GStreamer in &ktts; gebruikt, door het commando gst-register. ( http://gstreamer.freedesktop.org) aKode bibliotheek, aKode is een decoder bibliotheek, die een deel van &kde; is. Het &kde; project zal waarschijnlijk de ondersteuning van &arts; met de versie 4 van &kde; staken. Enkele gebruikers ondervinden problemen bij het gebruik van ALSA. Wanneer uw systeem dit probleem heeft, kunt u niet tegelijkertijd muziek afspelen en een tekst laten voorlezen. &ktts; zal ook bevriezen, wanneer u een tekstopdracht pauzeert en daarna een andere begint. Zie de ALSA website (dmix) voor een mogelijke oplossing. Vanaf juli 2005 ondersteunt aKode geen echte pauzeer mogelijkheid meer. Wanneer u een tekstopdracht in &ktts; pauzeert, wordt de huidige zin tot het einde voorgelezen. Optionele komponenten: Het geluidhulpprogramma sox wordt voor het instellen van de algemene spreeksnelheid gebruikt, maar is niet vereist. Debian gebruikers kunnen sox installeren met het commando apt-get install sox. Sox zit op de meeste &Linux; distributie cd's. Het hulpprogramma xsltproc wordt voor de ondersteuning van SSML en voor de XML-omvormerfilter gebruikt, maar is niet vereist. Debian gebruikers kunnen xsltproc installeren met het commando apt-get install xsltproc. Om &ktts; te kunnen compileren heeft u een recente (&kde; 3.4 of hoger) kopie van de &kde; ontwikkelbestanden, inclusief tdelibs en arts nodig. Wanneer u &ktts; als tarball gedownload heeft, meldt u zich dan aan als een normale gebruiker en pak de tarball uit (untar) naar een geschikte map, ga naar die map en geef het volgende opdrachten. ./configure make De volgende opties voor configure zijn beschikbaar: Standaard optie Omschrijving Afwisselen --with-arts Maakt de geluids-plugin voor arts. --without-arts --with-alsa=check Maakt de geluids-plugin voor ALSA. --with-alsa=no --with-gstreamer=no Maakt de geluids-plugin voor GStreamer niet. --with-gstreamer=check --with-akode=no Maakt de geluids-plugin voor aKode niet. --with-akode=check In &kde; 4 zal de plugin &arts; waarschijnlijk verwijderd zijn of tenminste standaard niet ingebouwd zijn. De volgende spraaksynthesizer-plugins worden standaard ingebouwd. Enkel daarvan bezitten een beperkte geldigheidsduur omdat ze niet-vrije programmatuur zijn. (Niet-vrij volgens het Debian beleid). De "Configureer optie om niet te maken" kolom laat de configureer parameter zien om de plugin niet te maken: Synth Licentie Configureer optie om niet te maken Festivalvrij--disable-kttsd-festivalint Festival Litevrij--disable-kttsd-flite Eposvrij--disable-kttsd-epos Opdrachtvrij--disable-kttsd-command Hadifixniet-vrij--disable-kttsd-hadifix FreeTTSniet-vrij--disable-kttsd-freetts De bovenstaande commando's zal &ktts; standaard in /opt/kde3 installeren. Wanneer deze map niet in u $KDEDIRS pad staat, dient u als optie --prefix=doel op te geven. Bijvoorbeeld: ./configure --prefix=/usr/local make Op Debiansystemen is /usr/local de gebruikelijke map voor toepassingen die van broncode gecompileerd worden. Meld u zich aan als root en installeer de gecompileerde &ktts; door middel van de volgende commando's. su make install Wanneer u de &ktts; broncode uit het tdeaccessibility broncodearchief gedownload heeft of de tarball die elke nacht gemaakt wordt, gebruik dan de volgende commando's om te compileren en te installeren. cd tdeaccessibility echo kttsd >inst-apps make -f Makefile.cvs ./configure cd kttsd make su make install Voordat u &ktts; gebruikt, kontroleer eerst dat uw spraaksynthesizer werkt. Volg de instructies die met de synthesizer meegeleverd zijn. In enkele gevallen heeft u schrijf toegangsrechten naar het geluidsapparaat nodig. chmod a+rw /dev/dsp* Festival is een van de beste TTS synthesizers, waarvan de broncode vrijgegeven is. De kwaliteit van de stem is in het algemeen goed, en er worden meerdere stemmen en talen ondersteund. Bij vele stemmen kunt u de geluidsterkte, snelheid en toonhoogte met &ktts; instellen. Naam van de synthesizer: Festival Interactive &URL;: http://www.cstr.ed.ac.uk/projects/festival/ Debian installatie opdracht: apt-get install festival U dient ten minste een taal te installeren. Volg de instructies die met Festival meegeleverd zijn. Wanneer u webpagina's wilt laten voorlezen, dan dient u de rab_diphone stem (Britse man) te installeren. Extra Engelse festivalstemmen zijn verkrijgbaar van http://hts.ics.nitech.ac.jp/. Extra Spaanse, Engelse en Duitse stemmen zijn verkrijgbaar van http://cslu.cse.ogi.edu/tts/download/ Voor deze stemmen dient u een extra module te compileren, daarvoor heeft u de Festival broncode nodig. De Duitse stemmen hebben beperkingen bij verdere distributie. Een mannelijke Finse stem is verkrijgbaar van http://www.ling.helsinki.fi/suopuhe/download/. Een mannelijke Poolse stem is verkrijgbaar van http://www.artegence.com/download/voicexml/speech/festival_polish_voice.tgz. Een mannelijke Russische stem is verkrijgbaar van http://nshmyrev.narod.ru/festival/festival.html Om deze stem te gebruiken heeft u Festival 1.95 beta of nieuwer nodig. De stem is nog in een pril ontwikkelstadium. Pak de software uit naar festival/lib/voices/russian/. Wanneer u de Russische stem configureert, dient u voor de stem msu_ru_nsh_diphone op te geven. Vergeet niet om een 8-bit cryllic tekensetcodering zoals bijvoorbeeld KOI8-R te kiezen. Italiaanse stemmen voor Festival 1.95 beta zijn verkrijgbaar van http://www.csrf.pd.cnr.it/TTS/It-FESTIVAL-download.htm. Wanneer bij het uitpakken CRC fouten optreden, probeer het opnieuw te downloaden. Swahili, Zulu en Ibibio stemmen voor Festival 1.95 beta zijn verkrijgbaar van http://www.llsti.org/. Helaas werkt de Hindi stem, die daar ook te verkrijgen is, niet met &ktts;. Commerciële stemmen, inclusief een Frans-canadese stem, zijn te koop van Cepstral, LLC met de link http://www.cepstral.com/ De FAQ op hun supportpagina bevat informatie over het gebruik van hun stemmen in Festival. Festival wordt gewoonlijk met de &Linux; distributie meegeleverd. Kijk eerst of Festival op de cd's van uw distributie staat. Wanneer u de Poolse, Hongaarse of Tsjechische taal gebruik, dient de optie codering op ISO 8859-2 te staan. Wanneer u een Russische stem gebruik, dient de optie codering op een 8-bit cryllic codering zoals bijvoorbeeld KOI8-R te staan. Festival kan in combinatie met de &mbrola; synthesizer gebruikt worden. Festival doet de taal analyse en &mbrola; produceert de audio Het &mbrola; programma en de &mbrola; stemmen kunnen gedownload worden van http://festvox.org/mbrola/. Volg de aanwijzingen in het meegeleverde readme.txt bestand. Merk op dat &mbrola; geen kompleet tekst-tot-spraak systeem is. &mbrola; genereert spraak uit diphone bestanden. U heeft extra software nodig om deze diphone bestanden te maken. In combinatie met Festival zal Festival de diphone bestanden maken, die door &mbrola; gebruikt worden. txt2pho kan ook gebruikt worden om van Duitse tekst diphone bestanden te maken. Meer informatie kunt u in vinden. Er zijn drie mogelijkheden om Festival in combinatie met &mbrola; te gebruiken. &mbrola; Wrappers Op het moment van het schrijven van dit handboek werkt deze methode alleen met Engelse stemmen. IMS German Festival. Festival-Czech. Bij deze methode wordt extra wrapper-code aan Festival toegevoegd om met &mbrola; stem-bestanden spraaksynthese mogelijk te maken. Let op: de &mbrola; stem-bestanden worden niet in de &mbrola; map geplaatst maar in de festival/lib/ map. Voor instructies zie http://www.cstr.ed.ac.uk/projects/festival/mbrola.html IMS German Festival is een gewijzigde versie van Festival die Duitse &mbrola; stemmen gebruikt. Het werkt met Festival versie 1.4.1 of met Festival 2.0 (1.95beta). Als eerste installeert u Festival en &mbrola; en daarna download u IMS German Festival van http://www.ims.uni-stuttgart.de/phonetik/synthesis/festival_opensource.html. Volg de aanwijzingen in het meegeleverde README bestand, die onderdeel uitmaakt van het opgehaalde pakket. (Voor het gebruiken in combinatie met Festival 2.0 is het niet noodzakelijk om de fixes tarball uit te voeren, maar u dient wel festival opnieuw te compileren.) Als laatste voeg de volgende lijnen toe aan het festival/lib/siteinit.scm bestand. (voice-location "german_de1_os" "/usr/local/mbrola/de1" "German Female, IMS Festival de1") (voice-location "german_de2_os" "/usr/local/mbrola/de2" "German Male, IMS Festival de2") (voice-location "german_de3_os" "/usr/local/mbrola/de3" "German Female, IMS Festival de3") direct boven de lijn (provide 'siteinit) Op enkele systemen dient u het /etc/festival.scm bestand te wijzigen. Voeg alleen de lijnen toe van de door u geinstalleerde Duitse stemmen. Vervang het goede pad voor /usr/local/mbrola/ . Op het moment van het schrijven van dit handboek werkt de Duitse de4, de5 of de6 stemmen niet met IMS German Festival. Bij deze methode wordt extra code gebruikt om met Festival en een Tsjechische &mbrola;-stem spraaksynthese mogelijk te maken. Download en installeer als eerste Festival en &mbrola; en kontroleer of beide werken. Download daarna Festival-Czech van http://www.freebsoft.org/festival-czech Vervang eventueel in de volgende aanwijzing de goede paden naar de mappen. Pak Festival-Czech uit (untar) naar een geschikte map en bouw de taal. Het uitvoerbare Festival-bestand dient in uw PATH-omgevingsvariabelen te staan. cd /usr/local tar xvfz festival-czech.tar.gz cd festival-czech make Download het cz2 stem-bestand van de website van &mbrola; en pak het uit (unzip) naar de &mbrola; map. cd /usr/local/mbrola mkdir cz2 cd cz2 unzip cz2-001009.zip Voeg de volgende lijnen toe aan het festival/lib/siteinit.scm bestand. (set! czech-lexicon-file "/usr/local/festival-czech/czech-lexicon.out") (set! load-path (cons "/usr/local/festival-czech" load-path)) (require 'czech) (set! czech-mbrola_database "/usr/local/mbrola/cz2/cz2") (set! mbrola_progname "/usr/local/mbrola/mbrola") (voice-location "czech_mbrola_cz2" "/usr/local/mbrola/cz2" "Czech Male, MBROLA") (require 'czech-mbrola) direct boven de lijn (provide 'siteinit) Op enkele systemen dient u het /etc/festival.scm bestand te wijzigen. Festival Lite is een vrije open-source synthesizer, die op dit moment een beperkt aantal van stemmen en talen ondersteunt. Het is een eenvoudige spraaksynthesizer met beperkte stemkwaliteit. U kunt de toonhoogte, volume of de snelheid niet regelen vanuit &ktts;. Naam van de synthesizer: Festival Lite (flite) &URL;: http://www.speech.cs.cmu.edu/flite/index.html Debian installatie opdracht: apt-get install flite flite wordt gewoonlijk met de &Linux; distributie meegeleverd. Kijk eerst of flite op de cd's van uw distributie staat. U kunt flite compileren en installeren volgens de aanwijzingen in het meegeleverde README bestand. Hadifix is een twee-fase spraaksynthesizer, die met diphone bestanden werkt. Het hulpprogramma txt2pho zet tekst om in een diphone bestand en de &mbrola;-spraaksynthesizer zet het diphone bestand om in spraak. De spraakkwaliteit is goed, maar de ondersteuning voor talen is op dit moment beperkt. U kunt de stem, toonhoogte, snelheid en volume in kttsmgr instellen. Naam van de synthesizer: Hadifix &URL;: zie hier onder Debian installatie opdracht: geen Wanneer Hadifix niet reeds geïnstalleerd is, doe het volgende: Download het binaire bestand &mbrola; van http://festvox.org/mbrola/. Installeer &mbrola; in de /usr/local/mbrola map. Download ten minste een Duitse stembestand van de &mbrola; website. Pak deze uit (unzip) naar de /usr/local/mbrola map. Download txt2pro van http://www.ikp.uni-bonn.de/dt/forsch/phonetik/hadifix/HADIFIXforMBROLA.html. Pak txt2pho uit (unzip) naar /usr/local/txt2pho. Bewerk het bestand txt2phorc en zet de juiste data paden erin. Kopieer txt2phorc naar ~/.txt2phorc of naar /etc/txt2pho. Let op dat u "rc" in de naam van het bestand weglaat. In kttsmgr kies de Duitse taal (de) en voeg Hadifix toe. Op het Sprekerinstellingen scherm geef een stem en de paden naar &mbrola; en txt2pho op. Klik op de Test knop om de instellingen te testen. Een Hongaarse implementatie voor &mbrola; en txt2pho is verkrijgbaar van http://tkltrans.sourceforge.net/. Epos is een vrije Tsjechische en Slowaakse open-source synthesizer. Het is een eenvoudige spraaksynthesizer met beperkte stemkwaliteit. U kunt het volume van deze synthesizer niet regelen vanuit &ktts;. Naam van de synthesizer: Epos TTS Synthesis System &URL;: http://epos.ure.cas.cz/ Debian installatie opdracht: apt-get install epos Start kttsmgr. Op het tabblad Sprekers klikt u op Toevoegen. Kies de Tsjechische of de Slowaakse taal en Epos TTS Synthesis-systeem. Wanneer het Epos programma niet in u PATH staat geef dan het pad naar dit programma op in het Sprekerinstellingen scherm. In de aanvullende opties velden kunt u extra parameters voor de server en client opgeven. Voor meer informatie geeft u epos -h of say -h in een &konsole;. FreeTTS is een vrije open-source synthesizer, die in &Java; geschreven is, dit betekent dat de &Java; Virtual Machine op u systeem geïnstalleerd dient te zijn. Het heeft op dit moment een beperkte ondersteuning voor stemmen en talen. U kunt de toonhoogte, volume of de snelheid niet regelen vanuit &ktts;. Naam van de synthesizer: FreeTTS &URL;: http://sourceforge.net/projects/freetts/ Debian installatie opdracht: geen De commando plugin maakt het mogelijk om &ktts; met elke spraaksynthesizer te gebruiken, die met een opdracht in een &konsole; aangestuurd kan worden. Naam van de synthesizer: Opdracht &URL;: geen Debian installatie opdracht: geen Het beste is om een commando te gebruiken die de spraakuitvoer naar een tijdelijke geluidsbestand (wav) schrijft, in plaats van de uitvoer direct naar het geluidsapparaat te sturen. Wanneer de vereiste codering van de tekst voor de spraaksynthesizer afwijkt van uw bureaublad codering instelling, dient u de tekst met de %f parameter naar de synthesizer te sturen. &ktts; zet dan de tekst met de aangegeven codering in het tijdelijke bestand. Wanneer u op de commandoregel tekst met de %t parameter naar de synthesizer stuurt, wordt de codering van u bureaublad gebruikt. U kunt ook de Stuur de data als standaard invoer optie gebruiken om dit probleem op te lossen, wanneer de synthesizer de invoer vanaf StdIn (standaardinvoerkanaal) accepteert. Bijvoorbeeld, om Poolse tekst met ISO 8859-2 naar Festival te versturen en daarbij de onuitspreekbare interpunctietekens te verwijderen. chat %f | tar '(){}[]"' ' ' | festival --TTS --language polish &documentation.index;