summaryrefslogtreecommitdiffstats
path: root/tde-i18n-nl/docs/tdegames/kbackgammon/index.docbook
blob: 2f9de91d8a1f802562a1f493d22e393b992e416b (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
<?xml version="1.0" ?>
<!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN" "dtd/kdex.dtd" [
  <!ENTITY kappname "&kbackgammon;">
  <!ENTITY package "tdegames">
  <!ENTITY % addindex "IGNORE">
  <!ENTITY % Dutch "INCLUDE"
> <!-- change language only here -->
]>

<book lang="&language;">

<bookinfo>
<title
>Het handboek van &kbackgammon;</title>
    
<authorgroup>
<author
><firstname
>Jens</firstname
> <surname
>Hoefkens</surname
> <affiliation
><address
><email
>jens@hoefkens.com</email
></address
></affiliation>
</author>
      
<othercredit role="developer"
><firstname
>Bo</firstname
> <surname
>Thorsen</surname
> <affiliation
><address
><email
>gobo@imada.sdu.dk</email
></address
></affiliation>
<contrib
>Ontwikkelaar</contrib>
</othercredit>
</authorgroup>

&Niels.Reedijk; 
    
<copyright>
<year
>1999</year
><year
>2000</year>
<holder
>Jens Hoefkens</holder>
</copyright>
    
<legalnotice
>&FDLNotice;</legalnotice>
    
<date
>2000-12-22</date>
<releaseinfo
>1.96.01</releaseinfo>
    
<abstract>
<para
>&kbackgammon; is een grafisch backgammon-programma voor &kde;. Het ondersteunt backgammon-spellen met andere spelers, spellen tegen computer-engines zoals &GNU; <application
>bg</application
> en zelfs online-spellen op de <ulink url="http://www.fibs.com/"
>First Internet Backgammon Server</ulink
>.</para>
</abstract>
    
<keywordset>
<keyword
>KDE</keyword>
<keyword
>spel</keyword>
<keyword
>backgammon</keyword>
<keyword
>FIBS</keyword>
<keyword
>gnubg</keyword>
</keywordset>
    
</bookinfo>
  
<chapter id="introduction">
<title
>Inleiding</title>
    
<para
>&kbackgammon; is een grafisch backgammon-programma. Het doel van dit spel is om uw stukken van het bord te halen voordat uw tegenstander dat doet. Alhoewel de regels van backgammon vrij moeilijk zijn (het moeilijkste onderdeel is blijkbaar de eerste positionering van de stukken), gaat dit handboek niet in op deze regels. Mocht u backgammon willen leren spelen, kijk dan op internet, in de boekhandel, of vraag een van uw vrienden om u het spel te leren.</para>

<para
>&kbackgammon; biedt u een grafisch backgammon-bord dat vrijwel geheel met de muis bediend kan worden. Daarnaast kunt u ook textuele commando's invoeren om het spelbord zonder muis te bedienen. &kbackgammon; is daardoor eenvoudig in gebruik zodat u zich helemaal kunt concentreren op de belangrijke aspecten van het spelen van backgammon.</para>

<para
>Om backgammon te kunnen spelen hebt u een tegenstander nodig. &kbackgammon; biedt u de mogelijkheid om te spelen tegen honderden verschillende tegenstanders met verschillende vaardigheden op de <ulink url="http://www.fibs.com/"
>First Internet Backgammon Server</ulink
>. Als u wilt, dan kunt u ook de <link linkend="engine-offline"
>offline-engine</link
> gebruiken waarmee u tegen uzelf of iemand anders die naast u bij uw computer zit.</para>

<para
>In de nabije toekomst zal &kbackgammon; de mogelijkheid bieden om te spelen tegen <link linkend="engine-gnubg"
>&GNU; Backgammon</link
>, een krachtig backgammon-programma dat meestal zonder grafische schil draait. Het speelt op <acronym
>FIBS</acronym
> met een snelheid van ongeveer 2000 (wat behoorlijk hoog is).</para>

<para
>Daarnaast zijn er plannen om het mogelijk te maken spellen over internet te spelen tussen twee &kbackgammon;-programma's (en diens gebruikers). Tot slot, de architectuur van &kbackgammon; is vrij open en het is eenvoudig om ondersteuning voor andere engines toe te voegen. Als u daar interesse in hebt, neem dan contact op met de auteur.</para>

</chapter>

<chapter id="use-the-board">
<title
>Hoe u het bord kunt gebruiken</title>

<para
>&kbackgammon; draait om het grafische backgammon-bord. Dit bord bestaat uit de speelstukken, de dobbelsteen en de kubus. Al deze spelelementen kunt u gemakkelijk bedienen met de muis.</para>

<para
>De volgende afbeelding toont een gebruikelijke spelsituatie waarbij de witte speler van 1 naar 24 zet, en de zwarte speler van 24 naar 1. De witte speler is eigenaar van de kubus en heeft zojuist 3 en 4 gegooid.</para>

<screenshot>
<screeninfo
>Het backgammon-bord</screeninfo>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="board.png" format="PNG"/>
</imageobject>
<textobject>
<phrase
>Het bord</phrase>
</textobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<para
>Als het hun beurt is kunnen de spelers de dobbelsteen gooien door te dubbelklikken op de vierkantjes die de dobbelsteen voorstellen, of via de corresponderende menuoptie of werkbalkpictogram.</para>

<para
>Als de eigenaar zijn van de kubus, dan kunnen spelers de kubus verdubbelen door te dubbelklikken op het vierkant dat de kubus voorstelt, of via de corresponderende menuoptie of werkbalkpictogram.</para>

<para
>Als ze aan zet zijn, kunnen spelers de stukken verplaatsen door erop te klikken en de muisaanwijzer naar de gewenste plek te brengen, terwijl de muisknop ingedrukt wordt gehouden. Dit noemen we het verslepen van het speelstuk. Afhankelijk van de gemaakte selectie in de <link linkend="prefs"
>configuratie</link
> van de <link linkend="engines"
>engine</link
> zal deze zet klaar zijn als het maximum aantal stukken is verplaatst. Dit kan liggen tussen de 1 en 4 stukken, gebruikelijk is het 2 stukken.</para>

<para
>Naast het verspelen van de stukken biedt het spelbord een functie genaamd <firstterm
>Snel zetten</firstterm
>. Als dit is geactiveerd in de configuratie van het spelbord, dan kunt u de stukken verplaatsen door erop te klikken. Het bord zal automatisch de kortst mogelijke zet vanaf het huidige veld uitvoeren. Als Snel zetten is <link linkend="prefs"
>geactiveerd</link
>, dan kunt u deze instellen op enkele muisklik of dubbele muisklik. Dit is erg handig voor gebruikers met touchpads die vrij lastig in gebruik zijn bij het verslepen van de stukken.</para>

<para
>Tot slot heeft het bord een bepaalde intelligentie: het accepteert alleen zetten die zijn toegestaan (gebaseerd op de huidige dobbelsteen). Alhoewel u dit kunt uitzetten in de <link linkend="engine-offline"
>offline-engine</link
> (voor de <guilabel
>bewerkmodus</guilabel
>), is dit meestal erg handig voor onervaren gebruikers (een ervaren gebruiker zal die waarschijnlijk niet opvallen). Deze functie kan ook worden gebruikt om een zet ongedaan te maken: plaats het stuk gewoon op een niet-toegestane plek.</para>

</chapter>

<chapter id="engines">
<title
>Backgammon-engines</title>
    
<para
>&kbackgammon; is opgebouwd rond het backgammon-bord. Dit bord weet verder niets van hoe backgammon gespeeld wordt. De hele infrastructuur (dobbelsteen rollen, etc..) die het spelen van backgammon mogelijk maakt wordt afgehandeld door zogenaamde backgammon-engines.</para>
    
<sect1 id="engine-offline">
<title
>De offline-engine</title>
      
<para
>Met de offline-engine kunt u tegen uzelf spelen, of, wat natuurlijk veel leuker is, een ander persoon die naast u zit.</para>

</sect1>

<sect1 id="engine-FIBS">
<title
>De <acronym
>FIBS</acronym
>-engine</title>

<para
><acronym
>FIBS</acronym
> is de <quote
>First Internet Backgammon Server</quote
> (eerste internet backgammon-server), een 24-uurs internationale online-gemeenschap van backgammon-spelers van alle leeftijden en vaardigheden, van beginners tot experts.</para>

<para
>Naast het spelen van het spel biedt <acronym
>FIBS</acronym
> de mogelijkheid om spellen op te slaan, te converseren met andere spelers, en heeft het een complex puntensysteem.</para>

<para
>Er is ook een grote <ulink url="http://www.fibs.com/"
>website</ulink
> beschikbaar. Een aanrader als u backgammon-fan bent.</para>
      
</sect1>
    
<sect1 id="engine-gnubg">
<title
>De &GNU; Backgammon Engine</title>

<para
>De GNUbg-engine bestond nog niet toen deze documentatie geschreven is (alhoewel er al een menuoptie voor in menu <guilabel
>Engine</guilabel
> te vinden is). De rest van deze sectie dient u dus met een korreltje zout te nemen.</para>
      
<para
>Het gebruik van de GNUbg-engine vereist een werkende installatie van het programma GNUbg. &kbackgammon; start GNUbg op de achtergrond en communiceert er mee. Dit wordt geheel transparant voor de gebruiker gedaan (&ie; het is volledig voor de gebruiker verborgen) en alle interactie met GNUbg vindt plaats via de grafische elementen van &kbackgammon;.</para>

<para
>Als er andere uitbreidingen zijn die kunnen helpen bij het gebruiken van GNUbg in &kbackgammon;, neem dan contact op met de auteur van &kbackgammon; (of beter nog, stuur een patch). Sommige meer uitgebreide functies zijn waarschijnlijk de positieanalyses en opslaan/herstellen-functies. Maar het kunnen spelen is op dit moment de meest belangrijke kwestie.</para>

<para
>Iets wat nooit zal gebeuren is een combinatie van GNUbg en de <acronym
>FIBS</acronym
>-engine! Het gebruik van computerprogramma's om het puntentotaal te verhogen is immers valsspelen!</para>

</sect1>
    
</chapter>
  
<chapter id="prefs">
<title
>Spelopties</title>
    
<para
>De opties voor &kbackgammon; kunt u aanpassen via menuoptie <menuchoice
><guimenu
>Instellingen</guimenu
> <guimenuitem
>KBackgammon instellen...</guimenuitem
> </menuchoice
>. De dialoog wordt dan geopend.</para>

</chapter>
  
<chapter id="command">
<title
>Commando's/sneltoetsen</title>
    
<para
>De volgende secties geven een korte omschrijving van elke menuoptie.</para>
    
<sect1 id="file-menu">
<title
><guimenu
>Bestand</guimenu
> Menu</title>
      
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>N</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Spel</guimenu
> <guimenuitem
>Nieuw</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem>
<para
><action
>Start een nieuw spel</action
></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>O</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Spel</guimenu
> <guimenuitem
>Spel laden</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem>
<para
><action
>Laadt een eerder opgeslagen spel.</action
></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>S</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Spel</guimenu
> <guimenuitem
>Spel opslaan</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem>
<para
><action
>Bewaart een spel zodat u het later kunt afspelen.</action
></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>P</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Spel</guimenu
> <guimenuitem
>Afdrukken...</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem>
<para
><action
>Drukt een afbeelding van het spelbord af.</action
></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>Q</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Spel</guimenu
> <guimenuitem
>Afsluiten</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem>
<para
><action
>Beëindigt</action
> &kbackgammon;</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
      
</sect1>

<sect1 id="move-menu">
<title
>Menu <guimenu
>Zet</guimenu
></title>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Zet</guimenu
> <guisubmenu
>Engine</guisubmenu
> </menuchoice>
</term>
<listitem>
<para
>Kies hier een van de spel-engines.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>Z</keycap
> </keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Zet</guimenu
> <guimenuitem
>Ongedaan maken</guimenuitem
> </menuchoice>
</term>
<listitem>
<para
><action
>Maak de laatste zet die u gedaan hebt ongedaan.</action
></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Shift;<keycap
>Z</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Zet</guimenu
> <guimenuitem
>Opnieuw</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem>
<para
><action
>Als u eerder een zet ongedaan hebt gemaakt, dan kunt u die hiermee opnieuw uitvoeren.</action
></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Zet</guimenu
> <guimenuitem
>Hertekenen</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Herteken het spelbord.</action
></para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Zet</guimenu
> <guimenuitem
>Dobbelsteen werpen</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem>
<para
><action
>Zoals u al verwacht, gooi de dobbelsteen.</action
></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Zet</guimenu
> <guimenuitem
>Ronde beëindigen</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem>
<para
><action
>Laat de andere speler weten dat uw zet is afgerond.</action
></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Zet</guimenu
> <guimenuitem
>Worp verdubbelen</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem>
<para
><action
><!-- FIXME: Someone who knows better than me how to play -->
<!-- backgammon will have to fix this. LW. -->
</action
></para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
    
</sect1>

<sect1 id="command-menu">
<title
>Menu <guimenu
>Commando</guimenu
></title>
      
<para
>Nog niet omschreven...</para>

<variablelist>
<varlistentry
><term>
<menuchoice
><guimenu
>Commando</guimenu
> <guimenuitem
>Nieuw spel</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
>Nog niet omschreven... </para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term>
<menuchoice
><guimenu
>Commando</guimenu
> <guimenuitem
>Bewerkmodus</guimenuitem
></menuchoice>
</term>
<listitem>
<para
>Nog niet omschreven... </para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Commando</guimenu
> <guimenuitem
>Kleuren omwisselen</guimenuitem
></menuchoice>
</term>
<listitem>
<para
>Nog niet omschreven... </para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
      
</sect1>
    
<sect1 id="settings-menu">
<title
>Menu <guimenu
>Instellingen</guimenu
></title>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>M</keycap
> </keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Instellingen</guimenu
> <guimenuitem
>Menubalk tonen</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem>
<para
><action
>Toont of verbergt</action
> de menubalk.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Instellingen</guimenu
> <guimenuitem
>Werkbalk tonen</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para>
<action
>Toont of verbergt de werkbalk</action
></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Instellingen</guimenu
> <guimenuitem
>Commandowerkbalk tonen</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem>
<para>
<action
>Toont of verbergt de commandoprompt.</action
></para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

</sect1>
    
<sect1 id="help-menu">
<title
><guimenu
>Help</guimenu
>-menu</title>
&help.menu.documentation; </sect1>

<sect1 id="keys"
><title
>Standaard sneltoetsen</title>

<para
>De volgende tabel toont de standaard sneltoetsen voor &kbackgammon;.</para>

<table>
<title
>Sneltoetsen</title>
<tgroup cols="2">
<thead
><row
><entry
>Toetsencombinatie</entry
><entry
>Actie</entry
></row
></thead>
<tbody>
<row
><entry
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>P</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Spel afdrukken</entry
></row>
<row
><entry
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>Q</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Beëindigt &kbackgammon;</entry
></row>
<row
><entry
><keycap
>F1</keycap
></entry
><entry
>Help-inhoud</entry
></row>
<row
><entry
><keycombo action="simul"
>&Shift;<keycap
>F1</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Watisdit?-tekstballon</entry
></row>
<row
><entry
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>Z</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Zet ongedaan maken</entry
></row>
<row
><entry
><keycombo action="simul"
>&Shift;&Ctrl;<keycap
>Z</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Eerder ongedaan gemaakte zet opnieuw uitvoeren</entry
></row>
</tbody>
</tgroup>
</table>

<para
>Deze toetsenbindingen kunt u veranderen via menuoptie <menuchoice
><guimenu
>Instellingen</guimenu
> <guimenuitem
>Sneltoetsen instellen</guimenuitem
></menuchoice
>.</para>

</sect1>

</chapter>

<chapter id="credits">
<title
>Dankbetuigingen en licentie</title>
 
<para
>&kbackgammon;</para>

<para
>Programma copyright 1999-2000 Jens Hoefkens <email
>jens@hoefkens.com</email
></para>

<para
>Documentatie copyright 2000 Jens Hoefkens <email
>jens@hoefkens.com</email
></para>

&meld.fouten;&vertaling.niels;&vertaling.rinse; 
&underFDL; &underGPL; </chapter
>                  

<appendix id="installation">
<title
>Installatie</title>
 
<sect1 id="getting-kbackgammon">
<title
>Hoe &kbackgammon; te verkrijgen</title>
&install.intro.documentation; <para
>U kunt de webpagina van &kbackgammon; vinden op <ulink url="http://backgammon.sourceforge.net/"
>http://backgammon.sourceforge.net</ulink
>. Hier leest u de meest recente informatie over het programma.</para>

</sect1>

<sect1 id="compilation">
<title
>Compilatie en installatie</title>
&install.compile.documentation; </sect1
>         

</appendix>

</book>
<!--
Local Variables:
mode: sgml
sgml-omittag: nil
sgml-shorttag: t
End:
-->